Matematikte hem pozitif (+) hem de negatif (–) işaretli sayılarla toplama ve çıkarma işlemleri yapılır. Bu nedenle, sayıların işaretlerine dikkat ederek işlemleri doğru şekilde gerçekleştirmek önemlidir. İşte tam sayılarla toplama ve çıkarma işlemlerinin kuralları ve örneklerle açıklamaları:
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Tam Sayılarla Toplama İşlemi
Tam sayılarla toplama yaparken sayıların işaretleri aynı veya farklı olabilir. İşlemleri sayı doğrusu üzerinde göstermek anlamayı kolaylaştırır.
- Aynı İşaretli Sayıların Toplamı
- İki pozitif sayı toplanırken sonuç pozitiftir.
- İki negatif sayı toplanırken sonuç negatiftir.
Örnekler:
- (+3) + (+5) = +8
(Pozitif + Pozitif = Pozitif) - (-4) + (-2) = -6
(Negatif + Negatif = Negatif)
- Zıt İşaretli Sayıların Toplamı
- Sayıların işaretleri farklıysa, mutlak değerce büyük olan sayının işareti sonucu belirler.
- İşlem yaparken büyük sayıdan küçük sayı çıkarılır ve büyük sayının işareti yazılır.
Örnekler:
- (-6) + (+4) = -2
(6 > 4 olduğu için sonuç negatif, 6 – 4 = 2) - (+9) + (-5) = +4
(9 > 5 olduğu için sonuç pozitif, 9 – 5 = 4)
Tam Sayılarla Çıkarma İşlemi
Çıkarma işlemi yaparken, “çıkan sayının işareti değiştirilir ve toplama işlemi yapılır.” Bu kuralı unutmamak gerekir!
Çıkarma İşleminin Adımları:
- Eksilen sayı aynen yazılır.
- Çıkan sayının işareti değiştirilir (+ ise –, – ise + olur).
- Toplama işlemi yapılır.
Örnekler:
- (-4) – (+3) = ?
- Çıkan (+3) sayısının işareti değişir: -3 olur.
- İşlem: (-4) + (-3) = -7
- (-8) – (-6) = ?
- Çıkan (-6) sayısının işareti değişir: +6 olur.
- İşlem: (-8) + (+6) = -2
- (+5) – (-2) = ?
- Çıkan (-2) sayısının işareti değişir: +2 olur.
- İşlem: (+5) + (+2) = +7
Özet Kurallar
Toplama İşlemi:
- Aynı işaretli sayılar toplanır, sonuç aynı işaretlidir.
- Zıt işaretli sayılarda mutlak değerce büyük olanın işareti yazılır.
Çıkarma İşlemi:
- Çıkan sayının işareti değiştirilir ve toplama yapılır.
Bu kuralları uygulayarak farklı örnekler çözebilir ve konuyu pekiştirebilirsiniz.