Tam sayılar kümesi; pozitif tam sayılar, negatif tam sayılar ve “0” (sıfır) rakamından oluşur. Sıfır, tüm negatif tam sayılardan büyüktür. En küçük pozitif tam sayı 1, en büyük negatif tam sayı ise -1‘dir. Örneğin, -1 > -16 veya -1 > -533 gibi ifadeler doğrudur.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Tam Sayılarla İşlem Kuralları
- Toplama İşlemi:
- Aynı işaretli sayılar: İşaret korunur, sayılar toplanır.
Örnek: (-5) + (-3) = -8 - Farklı işaretli sayılar: Büyük sayıdan küçük çıkarılır, sonuç büyük sayının işaretini alır.
Örnek: (-10) + 7 = -3 (Çünkü |-10| > |7|)
- Aynı işaretli sayılar: İşaret korunur, sayılar toplanır.
- Çıkarma İşlemi:
- Eksi ile çıkarma, toplamaya dönüşür: a – (-b) = a + b
Örnek: 12 – (-5) = 17
- Eksi ile çıkarma, toplamaya dönüşür: a – (-b) = a + b
Bu kuralları uygulayarak problemleri çözebiliriz.
Örnek Problemler ve Çözümleri
- Problem:
12 Aralık’ta Gümüşhane’de hava sıcaklığı -14°C‘dir. 19 Aralık’a kadar her gün sıcaklık 3°C artıyor. Buna göre, 19 Aralık’ta sıcaklık kaç derece olur?
Çözüm:
- Geçen gün sayısı: 19 – 12 = 7 gün
- Toplam artış: 7 gün × 3°C = +21°C
- Son sıcaklık: (-14) + 21 = +7°C
Cevap: D) 7
- Problem:
Bir dükkanda;
-
- gün 250 TL kâr,
-
- gün 122 TL kâr,
-
- gün 62 TL zarar,
-
- gün 15 TL zarar ediliyor.
Dört gün sonunda toplam kaç TL kâr/zarar edilmiştir?
- gün 15 TL zarar ediliyor.
Çözüm:
- Toplam kâr: 250 + 122 = 372 TL
- Toplam zarar: (-62) + (-15) = -77 TL
- Net durum: 372 – 77 = 295 TL kâr
Cevap: B) 295
- Problem:
30 soruluk bir testte:
- Her doğru +4 puan,
- Her yanlış -1 puan getiriyor.
Anıl, 23 doğru yaptığına göre kaç puan almıştır?
Çözüm:
- Doğru puanı: 23 × 4 = 92 puan
- Yanlış sayısı: 30 – 23 = 7
- Yanlış puanı: 7 × (-1) = -7 puan
- Toplam puan: 92 – 7 = 85
Cevap: A) 85
- Problem:
Serpil, sepetteki çileklerden üç çocuğa 7’şer tane veriyor. Geriye 14 çilek kaldığına göre, başlangıçta kaç çilek vardı?
Çözüm:
- Verilen toplam çilek: 3 × 7 = 21 çilek
- Başlangıçtaki çilek: 21 + 14 = 35 çilek
Cevap: C) 35
Not: Tam sayı problemlerinde işlem sırasına (parantez, çarpma/bölme, toplama/çıkarma) ve işaret kurallarına dikkat edilmelidir.