- Çokgen Nedir?
- Çokgen, düzlemde herhangi üçü doğrusal olmayan n tane noktanın ikişer ikişer birleştirilmesiyle oluşan kapalı geometrik şekillerdir.
- Örnek: Üçgen, dörtgen, beşgen, altıgen…
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
- Çokgenin Temel Elemanları
- Köşeler: Çokgeni oluşturan noktalardır (A, B, C, …).
- Kenarlar: Köşeleri birleştiren doğru parçalarıdır ([AB], [BC], …).
- Köşegenler: Bir köşeden kendisine komşu olmayan köşelere çizilen doğru parçalarıdır.
Örneğin, beşgende bir köşeden 2 köşegen çizilebilir.
- Çokgenlerin İsimlendirilmesi
Çokgenler, kenar sayısına göre adlandırılır:
- 3 kenar → Üçgen
- 4 kenar → Dörtgen
- 5 kenar → Beşgen
- 6 kenar → Altıgen
…
n kenar → n-gen
- İç Açılar Toplamı
- n kenarlı bir çokgenin iç açıları toplamı:
Formül: (n – 2) × 180°- Örnekler:
- Beşgen (5 kenar): (5-2) × 180° = 540°
- Altıgen (6 kenar): (6-2) × 180° = 720°
- Üçgen (3 kenar): (3-2) × 180° = 180° (Üçgenin iç açıları toplamı zaten 180°’dir.)
- Örnekler:
- Dış Açılar Toplamı
- Tüm çokgenlerin dış açıları toplamı 360°’dir.
- Kenar sayısı ne olursa olsun değişmez!
- Örnek: Beşgenin dış açıları toplamı da 360°, altıgenin de 360°.
- Köşegen Sayısı
- n kenarlı bir çokgenin köşegen sayısı:
Formül: n × (n – 3) / 2- Örnek:
- Beşgen (5 kenar): 5 × (5-3)/2 = 5 köşegen
- Altıgen (6 kenar): 6 × (6-3)/2 = 9 köşegen
- Örnek:
Özet Tablo
Kenar Sayısı (n) | Çokgen Adı | İç Açılar Toplamı | Dış Açılar Toplamı | Köşegen Sayısı |
3 | Üçgen | 180° | 360° | 0 |
4 | Dörtgen | 360° | 360° | 2 |
5 | Beşgen | 540° | 360° | 5 |
6 | Altıgen | 720° | 360° | 9 |
Örnek Soru Çözümü
Soru: Bir dokuzgenin iç açıları toplamı kaç derecedir?
Çözüm:
- n = 9
- İç açılar toplamı = (9-2) × 180° = 1260°
Soru: Köşegen sayısı 14 olan çokgen kaç kenarlıdır?
Çözüm:
- Köşegen formülü: n(n-3)/2 = 14
- n² – 3n – 28 = 0 → (n-7)(n+4) = 0 → n=7 (7 kenarlı, yani yedigen)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Dış açılar toplamı her zaman 360°’dir.
- Köşegen formülünde (n-3) ifadesi, bir köşeden kendisine ve komşu iki köşeye köşegen çizilememesinden gelir.
- İç açı formülü (n-2) × 180°, çokgenin (n-2) tane üçgene bölünebileceği mantığına dayanır.
Konuyu pekiştirmek için farklı kenar sayılarına sahip çokgenlerin iç açılarını ve köşegen sayılarını hesaplayarak pratik yapın!