KÜRESEL SORUNLAR NEDİR?
Dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan ve tüm insanlığı etkileyen sorunlara küresel sorunlar denir. Bu sorunların çözümü için ülkelerin iş birliği yapması gerekir.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
- KÜRESEL ISINMA
Tanım: İnsan faaliyetleri sonucu atmosfere salınan sera gazlarının (karbondioksit, metan vb.) artmasıyla dünyanın ortalama sıcaklığının yükselmesidir.
Nedenleri:
- Fosil yakıtların (kömür, petrol, doğalgaz) aşırı kullanımı,
- Ormanların tahribi (ağaçlar karbondioksiti emer),
- Sanayi ve ulaşım kaynaklı kirlilik,
- Nüfus artışına bağlı tüketim çılgınlığı.
Etkileri:
✔ Buzullar eriyor → Deniz seviyesi yükseliyor (kıyı kentleri sular altında kalabilir).
✔ İklimler değişiyor → Kuraklık, aşırı yağışlar, orman yangınları artıyor.
✔ Tarım alanları verimsizleşiyor → Gıda krizi riski.
✔ Hayvan ve bitki türleri yok oluyor (biyolojik çeşitlilik azalıyor).
Çözüm İçin Alınan Önlemler:
- Kyoto Protokolü (1997): Sera gazı salınımını azaltmayı hedefleyen uluslararası anlaşma.
- Paris Anlaşması (2015): Küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlama amacı.
Bireysel Sorumluluklarımız:
- Enerji tasarrufu yap (LED ampul kullan, gereksiz ışıkları kapat).
- Toplu taşıma veya bisiklet kullan.
- Geri dönüşüm yap (plastik, cam, kâğıt).
- Ağaç dik ve su kaynaklarını koru.
- İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Küresel ısınmanın yol açtığı uzun vadeli iklim düzensizlikleridir.
Örnekler:
- Ani sıcaklık dalgaları,
- Şiddetli kasırgalar,
- Mevsim normallerinin bozulması (örneğin, kışın kar yağmaması).
DİĞER KÜRESEL SORUNLAR
- Hava Kirliliği: Fabrika ve araç gazları, insan sağlığını tehdit ediyor.
- Su Kirliliği: Plastik atıklar, kimyasal sızıntılar deniz yaşamını yok ediyor.
- Biyolojik Çeşitliliğin Azalması: Nesli tükenen canlılar ekosistemi bozuyor.
ÖNEMLİ KAVRAMLAR
- Sera Etkisi: Atmosferdeki gazların güneş ısısını tutması (doğal bir süreç ancak insanlar aşırı artırıyor).
- Ozon Tabakası: Güneşin zararlı UV ışınlarından koruyan tabaka (sprey gazlarıyla deliniyor).
ÖDEV SORUSU:
“Küresel ısınmayı önlemek için okulunuzda ne gibi projeler başlatırdınız? Örnekler veriniz.”
Unutmayın: Dünya hepimizin evi! Küçük adımlarla büyük değişimler yaratabiliriz.
(Kaynak: 7. Sınıf Sosyal Bilgiler MEB Kazanımları)
