Paragrafın Yapısı
Her paragraf üç bölümden oluşur:
- Giriş: Konunun tanıtıldığı ilk cümledir. Bağlayıcı ifadeler (ama, çünkü, oysa…) bulunmaz.
Örnek: “Kitap okumak, insanın hayal gücünü geliştirir.” - Gelişme: Konu örneklerle, karşılaştırmalarla açıklanır.
Örnek: “Örneğin, roman okuyan bir çocuk, farklı dünyaları keşfeder. Ayrıca…” - Sonuç: Ana düşünce vurgulanır. “Sonuç olarak, bu yüzden…” gibi ifadeler kullanılabilir.
Örnek: “Bu nedenle kitap okumak, çocuklar için vazgeçilmez bir aktivitedir.”
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Paragrafın İçeriği
a) Konu
- Parçada neden bahsedildiğidir.
- “Bu parçanın konusu nedir?” sorusuyla bulunur.
Örnek: “Paragraf, kitap okumanın faydalarını anlatıyor.”
b) Ana Düşünce
- Yazarın asıl vermek istediği mesajdır.
- “Yazarın amacı nedir?” sorusuyla bulunur.
Örnek: “Kitap okumak, çocukların zihinsel gelişimini destekler.”
c) Yardımcı Düşünceler
- Ana düşünceyi destekleyen ayrıntılardır.
Örnek: “Kitap okuyan çocukların kelime hazinesi genişler.”
Anlatım Biçimleri
| Tür | Açıklama | Örnek |
| Açıklayıcı | Bilgi verir, nesnel ifadeler kullanır. | “Photosentez, bitkilerin…” |
| Tartışmacı | Fikir çatışması vardır. | “Bazıları teknolojiyi zararlı görse de…” |
| Betimleyici | Görsel tasvir yapar. | “Sarı yapraklar rüzgârla dans ediyordu.” |
| Öyküleyici | Olay anlatır (kişi, yer, zaman vardır). | “O sabah okula koşarak gitti.” |
Düşünceyi Geliştirme Yolları
- Tanımlama: “Sanat, duyguların ifadesidir.“
- Örnekleme: “Örneğin, Picasso gibi sanatçılar…“
- Tanık Gösterme: “Einstein der ki: ‘Hayal gücü bilgiden önemlidir.’“
- Karşılaştırma: “Şiir, resme göre daha soyut bir sanattır.“
- Sayısal Veri: “Araştırmalara göre, öğrencilerin %70’i…“
- Benzetme: “Gökyüzü masmavi bir okyanus gibiydi.“
Pratik İpuçları
Paragrafın akışını bozan cümle: Konuyla ilgisi olmayan veya anlamı koparan cümledir.
Paragraf tamamlama: Boşluğa, parçanın anlam bütünlüğüne uygun cümle getirilir.
Paragrafı ikiye bölme: Farklı bir konuya geçilen yerden bölünür.
ÖNEMLİ:
- Ana düşünce genellikle son cümlede veya girişte aranır.
- “Çünkü, oysa, sonuç olarak” gibi ifadeler ana düşünceyi bulmada ipucudur.
Kendini Test Et!
“Bu parçada asıl vurgulanmak istenen nedir?”
“Hangi cümle paragrafın anlamını bozar?”
