Günlük hayatta kurduğumuz cümleler bazen kişisel düşüncelerimizi yansıtırken (öznel), bazen de herkes tarafından kabul edilen gerçekleri ifade eder (nesnel). Bu konuda öznel ve nesnel yargılı cümleleri öğrenerek iletişim becerilerimizi geliştireceğiz.
Öznel ve Nesnel Yargılı Cümleler
Öznel Yargılı Cümleler
Tanım: Kişinin kendi duygu, düşünce veya beğenisini içeren cümlelerdir. Doğruluğu kişiden kişiye değişir ve kanıtlanamaz.
Örnekler:
- “Çikolatalı dondurma dünyanın en lezzetlisidir.”
→ Kişisel beğeni içerir, herkes aynı fikirde olmayabilir. - “Bu film çok sıkıcıydı.”
→ Söyleyenin hissiyatını yansıtır, başkasına göre eğlenceli olabilir. - “En güzel mevsim sonbahardır.”
Önemli İpuçları:
- “Bence, bana göre, sanırım” gibi ifadeler genellikle özneldir.
- Beğeni, yorum veya duygu bildiren cümleler özneldir.
Örnek Soru:
“Aşağıdakilerden hangisi öznel bir cümledir?”
A) Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.
B) Bu kitabın sonu çok şaşırtıcıydı.
C) Su 100°C’de kaynar.
D) Bir hafta 7 gündür.
Cevap: B (Kişisel yargı içerir.)
Nesnel Yargılı Cümleler
Tanım: Kişisel görüş içermeyen, kanıtlanabilir ve herkesçe kabul edilen bilgileri aktaran cümlelerdir.
Örnekler:
- “Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’dur.”
→ Nüfus verileriyle kanıtlanabilir. - “Su 0°C’de donar.”
→ Bilimsel bir gerçektir. - “Kitap 150 sayfadan oluşuyor.”
Önemli İpuçları:
- Sayısal veri, tarih, bilimsel gerçekler nesneldir.
- “Herkes, hiç kimse” gibi genellemeler nesnel değildir (Örneğin: “Herkes bu filmi sever.” → Özneldir).
Örnek Soru:
“Aşağıdakilerden hangisi nesnel bir cümledir?”
A) Bu resim çok etkileyici.
B) Yazar, romanında köy yaşamını anlatmış.
C) En güzel spor futboldur.
D) Şarkı beni hüzünlendirdi.
Cevap: B (Kanıtlanabilir bir bilgi içerir.)
Karşılaştırma Tablosu
| Öznel Yargı | Nesnel Yargı |
| Kişisel düşünce içerir. | Genel geçer bilgi içerir. |
| Kanıtlanamaz. | Kanıtlanabilir. |
| “Bence, bana göre” ifadeleri vardır. | “Araştırmalara göre” gibi ifadeler kullanılabilir. |
Etkinlik Önerisi
Aşağıdaki cümleleri “öznel/nesnel” olarak sınıflandırın:
- Türkiye’nin en uzun nehri Kızılırmak’tır. (Nesnel)
- Pembe renk insana neşe verir. (Öznel)
- Bu ödev çok kolaydı. (Öznel)
- Ay, Dünya’nın uydusudur. (Nesnel)
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Sonuç
- Öznel cümleler: Kişiye özgüdür, tartışmaya açıktır.
- Nesnel cümleler: Kesin ve objektiftir, bilimseldir.
Not: Bir cümlenin nesnel olup olmadığını anlamak için “Bu herkes tarafından kabul edilir mi?” sorusunu sorabilirsiniz!
