7. Sınıf Fen Bilimleri – Maddenin Tanecikli Yapısı Konu Anlatımı

ATOMUN YAPISI

Atom, maddenin en küçük yapı taşıdır. Canlı ve cansız tüm maddeler atomlardan oluşur.

Atomun Temel Parçacıkları:

1. Proton (p⁺):
   • Çekirdekte bulunur.
   • + yüklüdür.
   • Kütlesi nötronla yaklaşık aynıdır.
2. Nötron (n⁰):
   • Çekirdekte bulunur.
   • Yüksüzdür (nötr).
   • Kütlesi protona yakındır.
3. Elektron (e⁻):
   • Çekirdek etrafındaki katmanlarda hareket eder.
   • – yüklüdür.
   • Kütlesi protonun ~1/2000’i kadardır (ihmal edilebilir).

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

 

Atomla İlgili Kavramlar:

• Atom Numarası: Proton sayısıdır. Bir atomun kimliğini belirler.
• Nötr Atom: Proton sayısı = Elektron sayısı.
• Atomun Kütlesi: Proton + nötron sayısı (elektronlar ihmal edilir).
• Atomun Hacmi: Elektronların hareket alanı belirler. Çekirdek çok küçüktür.

Örnek: Bir atomu futbol sahası büyüklüğünde düşünürsek, çekirdek bir böcek kadardır!

 

 

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ATOM KAVRAMI

Atom teorileri zamanla değişmiştir. Bu, bilimsel bilginin gelişebilir olduğunu gösterir.

a) Democritus (Demokritos) – MÖ 400

• Maddenin bölünemez parçacıklardan (atom) oluştuğunu söyledi.
• Varsayıma dayalıydı, deney yoktu.

b) John Dalton (1803)

• Atomu bilimsel olarak tanımladı.
• Atomlar:
  • İçi dolu, berk kürelerdir.
  • Aynı elementin atomları aynı, farklı elementlerin atomları farklıdır.

c) J.J. Thomson (1897) – Üzümlü Kek Modeli

• Elektronu keşfetti.
• Atom: Pozitif yüklü kek içinde dağılmış üzümler (elektronlar).

d) Rutherford (1911) – Çekirdekli Atom Modeli

• Protonu ve çekirdeği keşfetti.
• Atom: Güneş sistemi gibi (çekirdek merkezde, elektronlar etrafta).

e) Niels Bohr (1913) – Katmanlı Model

• Elektronlar belirli yörüngelerde (katmanlarda) döner.

f) Modern Atom Teorisi – Elektron Bulutu

• Elektronların kesin yeri bilinemez, bulut şeklinde dağılır.

Önemli:

• Bilimsel bilgi zamanla değişebilir.
• Atomla ilgili çalışmalar hâlâ devam ediyor.

 

MOLEKÜLLER

Molekül, en az iki atomun birleşmesiyle oluşur.

Molekül Çeşitleri:

1. Element Molekülü: Aynı cins atomlar birleşir.
   • Örnek: O₂ (oksijen), H₂ (hidrojen).
2. Bileşik Molekülü: Farklı cins atomlar birleşir.
   • Örnek: H₂O (su), CO₂ (karbondioksit).

Örnek Model:

• Su (H₂O) → 2 hidrojen + 1 oksijen atomu.

 

 

ÖZET TABLO

Kavram	Açıklama
Atom	Maddenin en küçük yapı taşı.
Proton	+ yüklü, çekirdekte.
Nötron	Yüksüz, çekirdekte.
Elektron	– yüklü, katmanlarda.
Molekül	Atomların birleşmesiyle oluşur.

 

Sonuç:

• Atomlar, proton, nötron ve elektronlardan oluşur.
• Bilimsel bilgi sürekli gelişir.
• Moleküller, aynı veya farklı atomların birleşmesiyle oluşur.

 

Deney Önerisi:

• Farklı molekül modelleri (su, oksijen) yaparak inceleyin!

 

Not: Bilimde hiçbir bilgi kesin değildir, yeni keşiflerle değişebilir!