7. SINIF SAF MADDELER KONU ANLATIMI (Elementler ve Bileşikler)

SAF MADDE NEDİR?

  • Tanım: Aynı tür taneciklerden (atom veya molekül) oluşan, homojen yapıdaki maddelerdir.
  • Özellikleri:
    • Sabit erime/kaynama noktası ve yoğunluğu vardır.
    • Fiziksel yollarla (eleme, süzme vb.) bileşenlerine ayrılamaz.
    • İkiye ayrılır:
      1. Elementler
      2. Bileşikler

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

ELEMENTLER

 

Tanım:

  • Aynı tür atomlardan oluşan saf maddelerdir.
  • Örnekler: Altın (Au), Oksijen (O₂), Demir (Fe).

 

Özellikleri:

  • Kimyasal yollarla daha basit maddelere ayrılamaz.
  • Sembollerle gösterilir (H: Hidrojen, Na: Sodyum).
  • Not: Sembollerin ilk harfi büyük, ikinci harfi küçük yazılır.
    • Örnek: Cl (Klor element), CI (Yanlış, bu bir bileşiktir).

 

Yaygın Elementler ve Kullanım Alanları:

Element Sembol Kullanım Alanları
Hidrojen (H) H Su, roket yakıtı
Oksijen (O) O Solunum, yangın tüpleri
Karbon (C) C Kömür, elmas, canlı yapısı
Altın (Au) Au Takı, elektronik
Demir (Fe) Fe İnşaat, kan yapısı

 

Kodlama (İlk 18 Element):
“HeyHeyLi BerBer CaN OF Nerede? NaMaGlup Ali Simit ParaSını saKlAr”

 

BİLEŞİKLER

Tanım:

  • İki veya daha fazla elementin kimyasal bağ ile birleşmesiyle oluşan saf maddelerdir.
  • Örnekler: Su (H₂O), Tuz (NaCl).

Özellikleri:

  • Formüllerle gösterilir (H₂O: 2 hidrojen + 1 oksijen).
  • Kendini oluşturan elementlerin özelliklerini göstermez.
  • Kimyasal yollarla ayrıştırılabilir.

 

Yaygın Bileşikler ve Formülleri:

Bileşik Formül Kullanım Alanları
Su H₂O Yaşam, sindirim
Karbondioksit CO₂ Gazoz, yangın söndürücü
Sodyum Klorür NaCl Sofra tuzu
Sülfürik Asit H₂SO₄ Akü, gübre

 

 

MOLEKÜLLER

  • İki veya daha fazla atomun birleşmesiyle oluşur.
  • Örnekler:
    • Oksijen molekülü: O₂
    • Su molekülü: H₂O
    • Ozon molekülü: O₃

 

ÖNEMLİ UYARILAR!

  1. Elementler tek cins atom, bileşikler farklı atomlar içerir.
  2. Semboller evrenseldir, formüller bileşikler için kullanılır.
  3. İyonik bileşikler (NaCl) molekül yapılı değildir, kristal yapıdadır.

 

 

ÖĞRENCİ ÇALIŞMA ÖNERİSİ:

  • Periyodik tablodaki ilk 18 elementi sembolleriyle ezberle.
  • Günlük hayatta kullanılan element ve bileşikleri listeleyip özelliklerini araştır.

 

Unutma: Saf maddeler doğada element veya bileşik olarak bulunur!

Kaynak: MEB 7. Sınıf Fen Bilimleri Müfredatı