Işığın Soğurulması Nedir?
- Işığın madde tarafından tutulmasına soğurulma denir.
- Soğurulma sonucu ışık enerjisi, ısı enerjisine dönüşür.
- Örnek: Güneş altında kalan siyah araba daha çok ısınır.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Cisimlerin Işığı Soğurma Özellikleri
| Cisim Rengi | Işıkla Etkileşimi | Örnek |
| Siyah | Işığın çoğunu soğurur | Kışlık koyu renk kıyafetler |
| Beyaz | Işığın çoğunu yansıtır | Yazlık açık renk kıyafetler |
| Renkli | Belirli renkleri soğurur, diğerlerini yansıtır | Kırmızı elma (kırmızı dışındaki renkleri soğurur) |
| Saydam | Işığı geçirir, az soğurur | Cam, su |
Deney Örneği:
- Beyaz, mavi ve siyah şişeler güneşte bekletilirse en çok siyah, en az beyaz şişe ısınır.
Beyaz Işık ve Renkler
- Beyaz ışık, tüm renklerin (kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, mor) birleşimidir.
- Prizma ile beyaz ışık renklerine ayrılır:
- En az kırılan: Kırmızı
- En fazla kırılan: Mor
Ezberleme Yöntemi: “KuTu SaYaMaM”
(Kırmızı – Turuncu – Sarı – Yeşil – Mavi – Mor)
Beyaz Işığın Ayrılmasına Örnekler:
Gökkuşağı
CD yüzeyi
Sabun köpüğü
Yağmur damlaları
Newton Çarkı:
- Renkli çark hızla döndürülünce beyaz görünür.
Cisimlerin Renkli Görünmesi
- Cisimler, üzerine düşen ışığın bir kısmını yansıtır, diğerlerini soğurur.
- Örnekler:
- Kırmızı elma: Beyaz ışıkta kırmızıyı yansıtır, diğer renkleri soğurur.
- Siyah cisim: Tüm renkleri soğurur, hiç yansıtmaz.
- Beyaz cisim: Tüm renkleri yansıtır.
Güneş Enerjisi ve Kullanım Alanları
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
- Güneş, rüzgâr, hidroelektrik, jeotermal gibi tükenmeyen kaynaklardır.
- Fosil yakıtlar (petrol, kömür) yenilenemez ve çevreyi kirletir.
Güneş Enerjisinin Kullanımı
Elektrik üretimi (Güneş panelleri, hesap makineleri)
Sıcak su eldesi (Evlerde güneş enerjili sistemler)
Güneş fırınları (Yemek pişirme)
Deniz suyundan içme suyu arıtma
Güneş enerjili araçlar (Arabalar, uydular)
Avantajları:
- Çevre dostudur, küresel ısınmayı artırmaz.
- Ekonomiktir, enerji tasarrufu sağlar.
Özet Tablo: Işığın Soğurulması ve Etkileri
| Olay | Sonuç |
| Siyah cisimler ışığı soğurur | Isınma artar |
| Beyaz cisimler ışığı yansıtır | Isınma az olur |
| Güneş pilleri | Elektrik üretir |
| Bitkilerde fotosentez | Besin ve oksijen oluşur |
| Radyometre | Işık enerjisini hareket enerjisine çevirir |
Kendini Test Et!
- Neden yazın açık renk kıyafetler giyeriz?
- Newton çarkı hızla döndürülünce ne görülür?
- Güneş enerjisinin 3 kullanım alanını yazınız.
Cevap Anahtarı:
- Açık renkler ışığı yansıttığı için daha az ısınırız.
- Beyaz renk.
- Elektrik üretimi, sıcak su, güneş fırınları.
Konuyu pekiştirmek için:
- Evde siyah ve beyaz kumaşları güneş altında ısınma deneyi yapabilirsiniz!
- Bir CD’ye ışık tutarak renk ayrımını gözlemleyebilirsiniz.
Unutma: Işık enerjisi, hayatımızın her alanında!