7. Sınıf Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

EVSEL ATIKLAR VE GERİ DÖNÜŞÜM

ATIK NEDİR?

• Atık: Kullanım süresi dolan ve yaşadığımız ortamdan uzaklaştırılması gereken maddelerdir.
  • Örnekler: Eski gazeteler, boş pet şişeler, bitmiş piller, yemek artıkları.
• Çöp: Hiçbir şekilde kullanılamayan atıklardır (ıslandığında dönüşemeyen kağıtlar, kırılmış seramikler gibi).

Not: Her atık çöp değildir! Kağıt, cam, plastik gibi maddeler geri dönüştürülebilir.

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

EVSEL ATIK TÜRLERİ

1. Katı Atıklar:
   • Ambalajlar (plastik, karton), yiyecek atıkları, eski eşyalar.
2. Sıvı Atıklar:
   • Kullanılmış kızartma yağları, atık sular.
3. Organik Atıklar:
   • Meyve/sebze kabukları, yemek artıkları → Kompost yapılarak gübreye dönüştürülebilir.
4. Tehlikeli Atıklar:
   • Piller, tıbbi atıklar (enjektör, ilaçlar) → Kesinlikle temas edilmemeli!

Uyarı: Tıbbi atıklar özel kutularda toplanır ve yakılarak imha edilir.

GERİ DÖNÜŞÜM NEDİR?

Atıkların işlenerek yeni ürünlere dönüştürülmesidir.

Örnekler:

• Kağıt → Yeni kağıt üretimi
• Cam şişe → Cam kavanoz
• Plastik pet şişe → Sentetik kumaş

GERİ DÖNÜŞÜM AŞAMALARI

1. Ayırma: Evde çöpleri (kağıt, cam, plastik) ayrı kutularda biriktirme.
2. Toplama: Belediyelerin geri dönüşüm kutularına atma.
3. İşleme: Fabrikalarda yeni ham maddeye dönüştürme.

Geri Dönüşebilenler:
Kağıt, cam, metal, plastik, pil, elektronik atıklar.

Dönüşemeyenler:
Yağlı kağıtlar, ampuller, bebek bezleri, strafor köpük.

YENİDEN KULLANMA

• Atıkları hiçbir işlem yapmadan tekrar kullanmak.
  • Örnekler:
    • Pet şişeyi su matarası yapmak.
    • Eski kıyafetleri bağışlamak.
    • Mobilyaları tamir edip kullanmak.

GERİ DÖNÜŞÜMÜN FAYDALARI

• Doğal kaynaklar korunur (1 ton kağıt = 17 ağaç kurtarır!).
• Enerji tasarrufu sağlanır (Alüminyum geri dönüşümü %95 enerji tasarrufu yapar).
• Ekonomiye katkı (Geri dönüşüm tesisleri istihdam sağlar).
• Çevre kirliliği azalır (Plastik atıklar okyanuslara karışmaz).

ATIK KONTROLÜ İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?

• Evde: Çöpleri ayrıştır, pil/atık yağları özel kutulara at.
• Okulda: Geri dönüşüm kutuları kullan, projeler hazırla.
• Toplumda: TAP, ÇEVKO gibi kuruluşların kampanyalarına katıl.

Proje Fikri: Okulda “Atık Yağ Toplama Kampanyası” başlatabilirsiniz!

ÖNEMLİ KURULUŞLAR

• TAP: Atık pilleri toplar.
• ÇEVKO: Ambalaj atıklarını değerlendirir.
• PETDER: Atık yağları toplar.
• TURMEPA: Deniz temizliği için çalışır.

SONUÇ:
Geri dönüşümle doğayı korurken ekonomiye katkı sağlarız. Unutmayalım:
“Az atık, çok gelecek!”

Etkinlik Önerisi: Sınıfta “Geri Dönüşüm Malzemelerinden Sanat Eseri” yarışması düzenleyebilirsiniz!

Anahtar Kavramlar: Atık, Çöp, Geri Dönüşüm, Yeniden Kullanma, Kompost, Geri Kazanım

Bu içerik, MEB kazanımlarına uygun olup proje tabanlı öğrenmeyi destekler. Öğrencilere “sorumlu tüketim” bilinci kazandırmayı hedefler.