Türkçede sözcükler, farklı anlamlara gelebilir. Bir kelimenin cümle içindeki kullanımı, onun hangi anlamı taşıdığını belirler. Bu konuda gerçek, mecaz ve terim anlam önemlidir.
- Gerçek (Temel) Anlam
Bir sözcüğün akla ilk gelen ve sözlükteki temel anlamıdır. Kelimenin herhangi bir değişime uğramamış halidir.
Örnekler:
- “Soğuk” havada dışarı çıkmamalısın. (Düşük sıcaklık)
- “Ağır” çantayı kaldıramadım. (Yoğun ağırlık)
- “Göz”lerim yorgunluktan kızarmış. (Görme organı)
Bu cümlelerdeki kelimeler, gerçek anlamlarıyla kullanılmıştır.
- Mecaz Anlam
Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı yeni anlamdır. Genellikle soyut ifadelerde kullanılır.
Örnekler:
- “Soğuk” bir tavırla bana baktı. (Samimiyetsiz)
- “Ağır” sözlerin beni incitti. (Kırıcı)
- **”Göz”ünden düşmüşüm anlaşılan. (Değer vermemek)
Bu cümlelerde kelimeler, gerçek anlamları dışında kullanılmıştır.
- Terim Anlam
Bilim, sanat, spor veya meslek alanlarına özgü özel anlam taşıyan sözcüklerdir.
Örnekler:
- Matematik: Üçgen, kare, integral
- Müzik: Nota, solfej, akor
- Tiyatro: Sahne, perde, suflör
- Futbol: Penaltı, faul, korner
Önemli Not: Bir kelime, cümledeki kullanımına göre gerçek, mecaz veya terim anlam kazanabilir.
Örnek:
- “Perde”yi açık bırakma, rüzgar esiyor. (Gerçek anlam)
- Tiyatroda ilk “perde” çok güzeldi. (Terim anlam)
- Gözüne “perde” inmiş, artık beni görmüyor. (Mecaz anlam)
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Pekiştirme Önerileri
- Konuyu iyice anlamak için bol bol örnek cümleler kurun.
- Test çözerek bilginizi pekiştirin.
- Okuduğunuz metinlerde gerçek, mecaz ve terim anlamlı kelimeleri bulmaya çalışın.
Bu konuyu iyi öğrenmek, Türkçeyi doğru kullanmanızı sağlayacaktır. Başarılar!
