6. Sınıf Türkçe Eş Sesli (Sesteş) Kelimeler Konu Anlatımı

Türkçede eş sesli (sesteş) kelimeler, yazılışları ve okunuşları aynı olan ancak anlamları tamamen farklı olan sözcüklerdir. Bu konu, 6. sınıf Türkçe dersinin önemli konularından biridir ve doğru öğrenilmesi, ileriki konuların daha iyi anlaşılması için gereklidir.

Eş Seslilik Nedir?

Eş sesli kelimeler, yalın hâlde olabileceği gibi ek almış şekilde de bulunabilir. Bu kelimeler arasında anlam bağı yoktur, yani birbirleriyle ilişkili değillerdir.

Örnekler:

• Çay
  • İçilen bir bitki çayı. (“Demlikte çay hazır.”)
  • Küçük akarsu. (“Köyün yanından bir çay geçiyor.”)
• Gül
  • Çiçek ismi. (“Bahçede kırmızı gül açmış.”)
  • Gülmek fiili. (“Bu fıkraya çok güldüm.”)
• Yol
  • Ulaşım için kullanılan düz alan. (“Bu yol bizi şehre götürür.”)
  • Koparmak anlamında fiil. (“Bahçedeki otları yolmalıyız.”)
• Yüz
  • Surat, sima. (“Yüzün çok soluk görünüyor.”)
  • Sayı (100). (“Yüz kişi bu etkinliğe katıldı.”)
  • Yüzmek fiili. (“Gölde çocuklar yüzüyor.”)
  • Deriyi soymak. (“Balığın derisini yüzdüler.”)
• El
  • Vücudun bir uzvu. (“Sol elini kullanıyor.”)
  • Yabancı kişi. (“Elin sözüne inanma.”)

Eş Seslilik ile Yan Anlam ve Mecaz Anlam Farkı

• Yan anlam ve temel anlam arasında eş seslilik yoktur, çünkü bu kelimeler arasında anlam bağı vardır.
  • “Suya dalıp deniz kabuğu çıkardı.” (Temel anlam: Suya atlamak)
  • “Hangi dalda yarışacaksın?” (Yan anlam: Ağacın dalı)
    → Bu iki “dal” kelimesi eş sesli değildir, çünkü aralarında anlam ilişkisi vardır.
• Mecaz anlam ile temel anlam arasında da eş seslilik yoktur.
  • “Kuru otları yakmalıyız.” (Temel anlam)
  • “Anlatımı çok kuru, beğenmedim.” (Mecaz anlam)

Daha Fazla Örnek:

1. “Bir roman yazmalısın.” (Yazma eylemi)
   “Bu yaz çok sıcak oldu.” (Mevsim)
2. “Şişeler ağzına kadar dolmuş.” (Boşluk kalmamış)
   “Kışın burada çok dolu yağar.” (Buz taneleri)
3. “Ben buraya gelmek istemedim.” (Zamir)
   “Çenesindeki ben ona ayrı bir hava katıyor.” (Cilt lekesi)
4. “Yaralı kan kaybediyordu.” (Hayati sıvı)
   “Tatlı sözlerine nasıl kandım?” (Aldatılmak)
5. “Küçük kara parçası üzerinde yaşıyorlardı.” (Toprak)
   “Kara kedi yanıma geldi.” (Renk)
6. “Beyaz bir at gördüm.” (Hayvan)
   “Elindeki taşı attı.” (Fırlatmak)

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

Sonuç:

Eş sesli kelimeleri doğru anlamak için cümle içindeki kullanımlarına dikkat etmek gerekir. Bu konuyu iyi öğrenmek, dil becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.