Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında 24 Temmuz 1923’te imzalanmıştır. Bu antlaşma, Kurtuluş Savaşı’nın diplomatik zaferi olarak kabul edilir ve Türkiye’nin bağımsız bir devlet olarak tanınmasını sağlamıştır.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Lozan Antlaşması’nın Önemli Maddeleri
- Sınırlar
- Yunanistan Sınırı:
- Meriç Nehri sınır kabul edildi.
- Bozcaada, Gökçeada ve Tavşan Adası Türkiye’ye verildi.
- Ege Denizi’ndeki diğer adalar Yunanistan’a bırakıldı, ancak bu adaların silahlanmaması kararlaştırıldı.
- Suriye Sınırı:
- 20 Ekim 1921’de imzalanan Ankara Antlaşması esas alındı.
- Irak Sınırı:
- Musul sorunu çözülemedi, İngiltere ile Türkiye arasında ikili görüşmelere bırakıldı.
- Boğazlar
- Boğazlar, uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek.
- Türkiye, Boğazların her iki yakasında asker bulunduramayacak.
- Kapitülasyonlar
- Osmanlı Devleti’ne yabancı devletler tarafından verilen ekonomik, adli ve idari ayrıcalıklar (kapitülasyonlar) tamamen kaldırıldı.
- Osmanlı Borçları
- Osmanlı borçları, Osmanlı’dan ayrılan devletlerle Türkiye arasında paylaştırıldı.
- Türkiye’nin payına düşen borçlar taksitlendirildi.
- Azınlıklar
- Türkiye’de yaşayan azınlıklar (Rumlar, Ermeniler, Yahudiler vb.) Türk vatandaşı sayıldı.
- Azınlıklar, Türk kanunlarına uyacak ve eşit haklara sahip olacak.
- Nüfus Mübadelesi (Değişimi)
- İstanbul’daki Rumlar ve Batı Trakya’daki Türkler hariç, diğer bölgelerdeki Türk ve Rum nüfus karşılıklı değiştirilecek.
- Fener Rum Patrikhanesi
- Patrikhane İstanbul’da kalacak, ancak siyasi yetkileri olmayacak.
- Savaş Tazminatı
- Yunanistan, savaş sırasında verdiği zararlar karşılığında Karaağaç kasabasını Türkiye’ye bıraktı.
Lozan Antlaşması’nın Önemi
✔ Yeni Türk Devleti’nin bağımsızlığı tüm dünya tarafından tanındı.
✔ Sevr Antlaşması geçersiz hale geldi.
✔ Misak-ı Millî büyük ölçüde gerçekleşti.
✔ Türkiye’nin tam bağımsızlığı sağlandı.
✔ Günümüzde hâlâ geçerli olan bir antlaşmadır.
Sonuç
Lozan Barış Antlaşması, Türkiye’nin uluslararası alanda tanınmasını sağlayan ve modern Türkiye’nin temellerini atan en önemli antlaşmalardan biridir. Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde kazanılan bu diplomatik zafer, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin en büyük sonuçlarından biridir.
Not: Lozan Antlaşması, Türk tarihinde “diplomasinin zaferi” olarak anılır.
Çalışma Soruları:
- Lozan Antlaşması’nda hangi ülke ile sınırımız Meriç Nehri olarak belirlenmiştir?
- Kapitülasyonların kaldırılması ne anlama gelir?
- Musul sorunu neden Lozan’da çözülemedi?
Başarılar dilerim!