8.Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi “Uyanan Avrupa ve Sarsılan Osmanlı” ünitesinde, Avrupa’nın Rönesans, Reform ve Aydınlanma hareketleri ile birlikte geçirdiği değişimler ve bu değişimlerin Osmanlı Devleti’ne etkileri ele alınır.
https://www.youtube.com/watch?v=xDloek8ZrHo
Avrupa’da Yaşanan Değişimler
- Rönesans: 14. yüzyılda İtalya’da başlayan ve 16. yüzyıla kadar süren bir kültürel ve bilimsel uyanış hareketidir. Rönesans, Antik Yunan ve Roma kültürünün yeniden canlandırılmasıyla birlikte, bilim, sanat, edebiyat ve felsefede önemli gelişmelere yol açmıştır.
- Reform: 16. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan ve Katolik Kilisesi’ni eleştiren bir dinsel harekettir. Reform, Martin Luther ve Jean Calvin gibi din adamlarının öncülüğünde başlamıştır. Reform, Avrupa’da Katolik Kilisesi’nin etkisinin azalmasına ve Protestanlığın ortaya çıkmasına neden olmuştur.
- Aydınlanma: 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa’da yaşanan ve akılcılık, özgürlük, eşitlik ve ilerleme gibi kavramları savunan bir düşünce hareketidir. Aydınlanma, Voltaire, Montesquieu ve Rousseau gibi düşünürlerin öncülüğünde başlamıştır. Aydınlanma, Avrupa’da siyasi ve sosyal reformların yapılmasına zemin hazırlamıştır.
Osmanlı Devleti’nin Değişimleri
- Avrupa’da yaşanan değişimler, Osmanlı Devleti’ni de etkilemiştir. Osmanlı Devleti, Avrupa’nın teknolojik ve askeri üstünlüğünü kabul etmek zorunda kalmıştır.
- Avrupa’nın ekonomik gücünün artması, Osmanlı Devleti’nin ekonomik gücünü azaltmıştır. Osmanlı Devleti, dış borç almaya başlamış ve ekonomik bağımsızlığını kaybetmiştir.
- Avrupa’nın siyasi ve sosyal reformları, Osmanlı Devleti’nde de reform taleplerini arttırmıştır. Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda Nizam-ı Cedid, 19. yüzyılda Tanzimat, Islahat ve Meşrutiyet gibi reform hareketleri gerçekleştirmiştir.
Uyanan Avrupa ve Sarsılan Osmanlı Ünitesinin Hedefleri
- Öğrencilerin, Avrupa’da yaşanan değişimleri ve bu değişimlerin Osmanlı Devleti’ne etkilerini analiz edebilmelerini sağlamak.
- Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin 18. ve 19. yüzyıllarda gerçekleştirdiği reform hareketlerini anlamalarını sağlamak.
- Öğrencilerin, Osmanlı Devleti’nin 20. yüzyıla girerken karşı karşıya kaldığı sorunları fark edebilmelerini sağlamak.
18.yüzyılda Avrupa’da başlayan ve 19. yüzyılda hızlanan gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun da kaderini etkilemiştir. Avrupa’da Aydınlanma Çağı, Sanayi Devrimi ve Fransız Devrimi gibi gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nda da değişim ve dönüşüm hareketlerine yol açmıştır.
Aydınlanma Çağı
Aydınlanma Çağı, 17. yüzyılın sonlarında Avrupa’da başlayan ve 18. yüzyılda yaygınlaşan bir düşünce hareketidir. Aydınlanma düşünürleri, akıl ve bilimin önemini vurgulamış, toplumsal ve siyasi alanda reform yapılması gerektiğini savunmuşlardır. Aydınlanma Çağı’nın fikirleri, Osmanlı İmparatorluğu’na da ulaşmış ve bazı aydınları etkilemiştir. Bu aydınlar, Osmanlı İmparatorluğu’nun geri kalmışlığını ve modernleşmesinin gerekliliğini savunmuşlardır.
Sanayi Devrimi
Sanayi Devrimi, 18. yüzyılın sonlarında İngiltere’de başlayan ve 19. yüzyılda diğer Avrupa ülkelerine yayılan bir ekonomik ve toplumsal değişim sürecidir. Sanayi Devrimi ile birlikte makineleşme, üretimde artış, işçi sınıfının ortaya çıkışı gibi gelişmeler yaşanmıştır. Sanayi Devrimi’nin etkisiyle Avrupa ülkeleri, ekonomik ve askeri alanda güçlenmiş, Osmanlı İmparatorluğu ile arasındaki fark giderek artmıştır.
Fransız Devrimi
Fransız Devrimi, 1789 yılında Fransa’da başlayan ve Avrupa’nın siyasi yapısını derinden etkileyen bir siyasi devrimdir. Fransız Devrimi ile birlikte monarşi yıkılmış, cumhuriyet ilan edilmiştir. Fransız Devrimi’nin etkisiyle, Osmanlı İmparatorluğu’nda da özgürlük ve eşitlik fikirleri yayılmaya başlamış, bu fikirler daha sonra Tanzimat Dönemi’nde önemli bir rol oynamıştır.
Osmanlı İmparatorluğu’nun Sarsılması
18.yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı İmparatorluğu, Avrupa’nın yükselişi karşısında gerilemeye başlamıştır. Bu gerileme, aşağıdaki faktörlerle açıklanabilir:
- Aydınlanma Çağı’nın fikirlerinin Osmanlı İmparatorluğu’na geç ulaşması ve etkisinin sınırlı olması
- Sanayi Devrimi’nin etkisiyle Avrupa ülkelerinin ekonomik ve askeri alanda güçlenmesi
- Fransız Devrimi’nin etkisiyle Osmanlı İmparatorluğu’nda özgürlük ve eşitlik fikirlerinin yayılmaya başlaması
Osmanlı İmparatorluğu’nun gerilemeye başlaması, 19. yüzyılda isyanlara, ayaklanmalara ve savaşlara yol açmıştır. Bu gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışının başlangıcı olarak kabul edilebilir.
Sonuç
Uyanan Avrupa ve sarsılan Osmanlı, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun kaderini etkileyen önemli gelişmelerdir. Avrupa’da yaşanan gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun geri kalmışlığını ve modernleşmesinin gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu gelişmeler, Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanzimat Dönemi’nin başlamasına ve ardından Meşrutiyet Dönemi’nin kurulmasına yol açmıştır.
