Maddelerin özelliklerinde meydana gelen değişikliklere değişim denir. Maddelerin özelliklerinde meydana gelen değişimler, fiziksel değişim ve kimyasal değişim olarak ikiye ayrılır.
Fiziksel değişim, maddenin yapısının değişmediği, sadece dış görünüşünün değiştiği değişimlerdir. Fiziksel değişimlerde, maddenin kimyasal yapısı değişmez. Maddede sadece biçim, şekil, boyut, renk, sertlik, koku gibi özellikler değişir.
Fiziksel değişime örnekler şunlardır:
Kâğıdın yırtılması
Maddenin erime ve donması
Maddenin katı, sıvı ve gaz hâlleri arasında geçiş yapması
Maddenin şekil değiştirmesi
Maddenin renk değiştirmesi
Kimyasal değişim, maddenin yapısının değiştiği, yeni bir madde oluştuğu değişimlerdir. Kimyasal değişimlerde, maddenin kimyasal yapısı değişir. Maddede sadece biçim, şekil, boyut, renk, sertlik, koku gibi özellikler değil, aynı zamanda atomların dizilişi de değişir.
Kimyasal değişime örnekler şunlardır:
Ekmeğin pişmesi
Midenin yemekleri sindirimi
Çiçeklerin solması
Demirin paslanması
Yakılan odunun küle dönüşmesi
Fiziksel ve kimyasal değişim arasındaki farklar şunlardır:
Özellikler Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim
Maddenin yapısı Değişmez Değişir
Maddenin kimyasal yapısı Değişmez Değişir
Yeni madde oluşumu Yok Var
Geri dönüşüm Mümkün Mümkün olmayabilir
Fiziksel ve kimyasal değişim, günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkar. Örneğin, kâğıdın yırtılması, ekmeğin pişmesi, çiçeklerin solması ve yakılan odunun küle dönüşmesi gibi olaylar kimyasal değişimlerdir.
Fiziksel ve kimyasal değişimleri ayırt etmek için, maddenin yapısında ve kimyasal yapısında meydana gelen değişiklikleri dikkate almamız gerekir.
Birlikte Ders İşleyelim 🙂
Merhaba sevgili öğrenciler,
Bugün “Fiziksel ve Kimyasal Değişim” konusunu ele alacağız. Bu konu, maddenin farklı değişim türlerini ve bu değişimlerin nasıl farklılaştığını anlamamıza yardımcı olacak.
1. Fiziksel Değişim Nedir?
Fiziksel değişim, maddenin fiziksel özelliklerinin (örneğin, şekil, renk, hacim) değiştiği ancak kimyasal bileşiminin değişmediği bir süreçtir.
Örnek: Buzun erimesi, suyun buharlaşması.
2. Kimyasal Değişim Nedir?
Kimyasal değişim, maddenin kimyasal bileşiminin değiştiği bir süreçtir. Yeni maddeler oluşur.
Örnek: Odunun yanması, yiyeceklerin sindirimi.
3. Fiziksel Değişim Örnekleri:
Maddelerin hâl değiştirmesi (örneğin, suyun buharlaşması).
Şekil ve boyut değişiklikleri (örneğin, kağıdın yırtılması).
4. Kimyasal Değişim Örnekleri:
Renk değişiklikleri (örneğin, demirin paslanması).
Gaz çıkışı (örneğin, limonata tableti suya atıldığında oluşan kabarcıklar).
Enerji değişimleri (örneğin, mumun yanması).
5. Fiziksel ve Kimyasal Değişim Arasındaki Farklar:
Fiziksel değişimde, maddenin kimyasal bileşimi değişmez. Kimyasal değişimde ise yeni maddeler oluşur.
Fiziksel değişim geçici olabilirken, kimyasal değişim kalıcıdır.
Fiziksel değişimde genellikle enerji değişimi azdır. Kimyasal değişimde enerji değişimi daha belirgindir.
6. Maddenin Tanecik Düzeyinde Değişim:
Fiziksel değişimde madde tanecikleri yer değiştirebilir veya bir araya gelebilir.
Kimyasal değişimde ise madde tanecikleri yeni bağlar oluşturarak farklı maddeler oluşturabilir.
7. Kimyasal Denklemler:
Kimyasal değişimler kimyasal denklemlerle temsil edilir.
Denklemler, başlangıç maddelerini (reaktantlar) ürünlere dönüştüren süreci gösterir.
8. Günlük Hayatta Fiziksel ve Kimyasal Değişim:
Ekmek kızartma, yumurtanın pişmesi gibi olaylar fiziksel değişimdir.
Yiyeceklerin pişirilmesi, pilin bozulması gibi olaylar kimyasal değişimdir.
Sonuç:
“Fiziksel ve Kimyasal Değişim” konusu, maddenin farklı değişim türlerini ve bu değişimlerin özelliklerini anlamamıza yardımcı olur. Fiziksel değişimde maddenin kimyasal bileşimi değişmezken, kimyasal değişimde yeni maddeler oluşur.
Umarım bu ders notu, “Fiziksel ve Kimyasal Değişim” konusunu daha iyi anlamanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
