Demokratik toplumlarda, yönetim kararları alınırken farklı gruplar ve bireyler sürece katılır. Bu sayede halkın görüşleri dikkate alınır ve daha adil kararlar verilir. Peki, karar alma sürecinde kimler etkilidir?
- Siyasi Partiler
Tanım: Siyasi partiler, devlet yönetimine seçimlerle gelerek kendi görüş ve programlarını uygulamak isteyen örgütlenmiş gruplardır.
Özellikleri:
- Yönetimde söz sahibi olmak için seçimlere katılırlar.
- Farklı fikirleri temsil ederler (örneğin: ekonomi, eğitim, sağlık politikaları).
- Halkın tercihlerine göre iktidar veya muhalefet partisi olurlar.
Örnek: Türkiye’deki bazı siyasi partiler: AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti, HDP vb.
- Sivil Toplum Kuruluşları (STK’lar)
Tanım: Toplumdaki sorunları çözmek, hakları korumak veya belirli bir amaç için çalışan, devletten bağımsız gönüllü kuruluşlardır.
Özellikleri:
- Kâr amacı gütmezler.
- Üyeleri gönüllüdür (örneğin: dernekler, vakıflar, sendikalar).
- Gelirleri bağışlar ve üye aidatlarıyla sağlanır.
- Toplumsal sorunlara çözüm önerileri sunarlar.
Örnek STK’lar:
- TEMA Vakfı (çevre koruma)
- LÖSEV (lösemili çocuklara destek)
- Eğitim-Sen (eğitim çalışanları sendikası)
- Medya (Kitle İletişim Araçları)
Tanım: Toplumu bilgilendiren, haber ve düşünceleri yayan araçlardır.
Medya Araçları:
- Televizyon
- Radyo
- Gazete ve dergiler
- İnternet (sosyal medya, haber siteleri)
Rolü:
- Kamuoyu oluşturur.
- Yönetimin kararlarını eleştirir veya destekler.
- Halkı bilinçlendirir.
Örnek: Bir çevre sorunu medyada haber olunca, hükümet önlem alabilir.
- Bireyler (Kamuoyu)
Tanım: Toplumun bir konu hakkındaki ortak düşüncesidir.
Nasıl Etkili Olur?
- Sosyal medyada paylaşım yaparak.
- Protesto veya imza kampanyaları düzenleyerek.
- Seçimlerde oy kullanarak.
Örnek: Bir parkın yıkılıp AVM yapılmasına halk karşı çıkarsa, belediye projeyi iptal edebilir.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Sonuç: Demokraside Katılımın Önemi
Karar alma sürecinde:
Siyasi partiler halkın temsilcisidir.
STK’lar sorunları dile getirir.
Medya kamuoyu oluşturur.
Bireyler fikirlerini belirterek yönetimi etkiler.
Demokrasi, herkesin söz hakkı olduğu bir yönetim biçimidir!
Özet Tablo:
| Unsurlar | Rolü | Örnekler |
| Siyasi Partiler | Yönetime seçimle gelmek, politikalar üretmek | AK Parti, CHP |
| STK’lar | Toplumsal sorunlara çözüm üretmek | TEMA, LÖSEV |
| Medya | Kamuoyu oluşturmak, bilgilendirmek | TV kanalları, gazeteler |
| Bireyler (Kamuoyu) | Toplumsal tepkiyle kararları değiştirmek | İmza kampanyaları, protestolar |