6. Sınıf Sosyal Bilgiler – Vergilerimiz Kazançlarımızdır (Konu Anlatımı)

Vergi Nedir? Vergi, çalışan ve geliri olan vatandaşların, kazançlarının bir bölümünü devlete vermesidir. Devlet bu vergileri toplumun ortak ihtiyaçlarını karşılamak için kullanır. Örneğin; okullar, hastaneler, yollar, köprüler ve parklar vergiler sayesinde yapılır.

Verginin Hukuki Dayanağı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 73. maddesi, vergi ödeme yükümlülüğünü düzenler:

“Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, malî gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır.”

Bu maddeye göre:

  • Her vatandaş gelirine göre vergi öder.
  • Vergi adaletli şekilde dağıtılmalıdır.

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

Vergi Çeşitleri

Vergiler, ödenme şekillerine göre ikiye ayrılır:

  1. Dolaysız Vergiler
  • Doğrudan gelir veya servet üzerinden alınır.
  • Vatandaşlar bu vergiyi kendileri öder.
  • Örnekler:
    • Gelir Vergisi (maaştan kesilir)
    • Emlak Vergisi (ev, arazi sahipleri öder)
    • Motorlu Taşıtlar Vergisi (araba sahipleri öder)
  1. Dolaylı Vergiler
  • Satın alınan ürün ve hizmetlerle birlikte ödenir.
  • Tüketici farkında olmadan bu vergiyi öder.
  • Örnekler:
    • Katma Değer Vergisi (KDV)
    • Özel Tüketim Vergisi (OTV)
    • Gümrük Vergileri

Önemli Not:

  • Dolaylı vergilerin düzgün toplanabilmesi için fiş veya fatura almak gerekir.
  • Fatura almayan esnaf vergi kaçırmış olur, bu da devletin kaynaklarını azaltır.

 

Vergilerin Faydaları

✔ Toplumun ortak ihtiyaçları karşılanır (yol, okul, hastane).
✔ Devletin ekonomik gücü artar, yatırımlar yapılır.
✔ Sosyal adalet sağlanır (zengin-fakir arasındaki denge korunur).
✔ Ücretsiz hizmetler (eğitim, sağlık) finanse edilir.

 

Vergi Bilinci ve Sorumluluklarımız

  • Alışverişlerde mutlaka fiş/fatura almalıyız.
  • Vergi kaçıranları uyarmalıyız.
  • Verginin önemini çevremize anlatmalıyız.

Unutmayalım!
Vergilerimiz sayesinde ülkemiz kalkınır, geleceğimiz güvence altına alınır.

Özet Tablo:

Vergi Türü Özellikleri Örnekler
Dolaysız Vergi Gelir veya servet üzerinden alınır, kişi doğrudan öder. Gelir Vergisi, Emlak Vergisi
Dolaylı Vergi Mal/hizmet alımı sırasında ödenir. KDV, OTV, Gümrük Vergisi