- Büyük Selçuklu Devleti ve Anadolu’nun Kapıları
- Kuruluş (1040): Dandanakan Savaşı ile kuruldu. Türkmenlere yeni yurt arayışı başladı.
- Tuğrul Bey Dönemi:
- Pasinler Savaşı (1048): Bizans ile ilk savaş. Sonuçları:
- Selçuklu zaferi.
- Van-Trabzon arası fethedildi.
- Anadolu’ya yerleşme süreci hızlandı.
- Pasinler Savaşı (1048): Bizans ile ilk savaş. Sonuçları:
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
- Malazgirt Savaşı (1071)
- Taraflar: Sultan Alparslan × Bizans İmparatoru Romen Diyojen.
- Sebep: Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atmak istemesi.
- Sonuçlar:
- Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.
- Türk Beylikleri Dönemi başladı.
- Bizans, Haçlı Seferleri’ni başlattı.
- Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beylikleri
| Beylik | Kurucusu | Bölge | Önemli Eserler | Özellikler |
| Saltuklular | Ebulkasım Saltuk | Erzurum çevresi | Mama Hatun Külliyesi | Anadolu’daki ilk beylik. |
| Danişmentliler | Danişment Ahmet Gazi | Sivas, Tokat, Kayseri | Yağıbasan Medresesi (ilk medrese) | En güçlü beylik. |
| Mengücekliler | Emir Mengücek | Erzincan, Divriği | Divriği Ulu Cami (UNESCO mirası) | Anadolu’nun ilk külliyesi. |
| Artuklular | Artuk Bey | Diyarbakır, Mardin | Malabadi Köprüsü | Mimari eserleriyle ünlü. |
| Çaka Beyliği | Çaka Bey | İzmir çevresi | – | İlk Türk denizci beyliği. |
Önemli Katkılar:
- Anadolu’yu Türk-İslam kültürüyle tanıştırdılar.
- Haçlı ve Bizans saldırılarına karşı savundular.
- Türkiye (Anadolu) Selçuklu Devleti (1077-1308)
- Kurucu: Kutalmışoğlu Süleyman Şah (Başkent: İznik, sonra Konya).
- Önemli Savaşlar:
- Miryokefalon (1176): II. Kılıç Arslan, Bizans’ı yendi. Anadolu kesin Türk yurdu oldu.
- Ticaret Hamleleri:
- Antalya ve Sinop fethedildi.
- Kıbrıs ve Venedik ile ticaret anlaşmaları yapıldı.
- Haçlı Seferleri (1096-1270)
- Sebep: Türklerin Anadolu’yu fethetmesi, Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi.
- Sonuçlar:
- Dini: Kiliseye güven azaldı.
- Siyasi: Derebeylik zayıfladı, krallar güçlendi.
- Ekonomik: Barut, pusula, kâğıt Avrupa’ya geçti.
- Kültürel: İslam medeniyeti tanındı.
Özet Tablo:
| Sefer | Tarih | Sonuç |
| I. Haçlı | 1096-1099 | Kudüs alındı, Selçuklu başkenti Konya’ya taşındı. |
| II. Haçlı | 1147-1149 | Sultan Mesud Haçlıları yendi. |
| IV. Haçlı | 1202-1204 | Haçlılar İstanbul’u işgal etti. |
- Nizamülmülk ve Devlet Düzeni
- Vezir olarak Alparslan ve Melikşah’a hizmet etti.
- Yaptıkları:
- Nizamiye Medreseleri (Eğitim).
- Siyasetname (Yönetim kitabı).
Anahtar Kavramlar:
- Cihan hakimiyeti, hilal taktiği, skolastik düşünce, burjuva sınıfı.
Ödev/Etkinlik Önerisi:
- Harita üzerinde Türk beyliklerinin yerlerini işaretleyin.
- Malazgirt Savaşı’nı canlandıran bir poster hazırlayın.
Not: Bu konular LGS’de çıkabilecek önemli başlıklardır. Kronolojiye ve eser isimlerine dikkat edin!
Kaynak: Metin içeriği “6. Sınıf Yeni Yurt Anadolu Konu Anlatımı”ndan özetlenmiştir.