- İSLAMİYET ÖNCESİ ARAP YARIMADASI (CAHİLİYE DÖNEMİ)
Siyasi Durum:
Arap Yarımadası’nda siyasi birlik yoktu.
Kabileler halinde yaşayan Araplar arasında kan davaları yaygındı.
Dini Durum:
Putperestlik hakimdi. Kabe, çeşitli putların bulunduğu bir tapınaktı.
Az sayıda Hristiyan, Yahudi ve Hanifler (tek tanrı inancına sahip kişiler) vardı.
Sosyal ve Ekonomik Durum:
Kız çocuklarına değer verilmez, hatta diri diri gömülürdü.
Kölelik yaygındı, kadınlara miras hakkı tanınmazdı.
Mekke ticaret merkeziydi; Medine ve Taif tarımla uğraşırdı.
Kültürel Durum:
Okuma-yazma oranı düşüktü.
Şiir ve hitabet önemliydi.
- HZ. MUHAMMED (S.A.V.) DÖNEMİ
Peygamberliğin Başlangıcı:
571: Hz. Muhammed Mekke’de doğdu. Güvenilirliği nedeniyle “El-Emin” lakabını aldı.
610: Hira Mağarası’nda ilk vahiy geldi (Alak Suresi’nin ilk ayetleri).
613: İslam’ı açıktan tebliğ etmeye başladı.
Mekke Dönemi:
Mekkeli müşriklerin baskıları arttı. Müslümanlara boykot uygulandı.
Hicret (622): Müslümanlar, Medine’ye göç etti.
Muhacir: Mekke’den göç edenler.
Ensar: Medineli Müslümanlar (onlara yardım edenler).
Medine Sözleşmesi: Müslümanlar, Yahudiler ve putperestler arasında barış antlaşması yapıldı.
Savaşlar:
Savaş Tarih Sonuç
Bedir 624 Müslümanlar kazandı. İlk askeri zafer.
Uhud 625 Müslümanlar kaybetti (okçuların yerini terk etmesi).
Hendek 627 Müslümanlar kazandı. Savunma savaşı.
Mekke’nin Fethi (630): Hudeybiye Antlaşması’nın bozulması üzerine Mekke fethedildi.
Veda Hutbesi (632): Hz. Muhammed son hutbesinde eşitlik, adalet ve insan hakları vurgusu yaptı.
- DÖRT HALİFE DÖNEMİ (632-661)
Halife Dönemi Önemli Olaylar
Hz. Ebubekir 632-634 – Kur’an-ı Kerim kitap haline getirildi.
Yalancı peygamberlerle mücadele edildi. |
| Hz. Ömer | 634-644 | – Fetihler hızlandı (Suriye, Mısır, İran).
Divan teşkilatı, hicri takvim, ordu sistemi kuruldu. |
| Hz. Osman | 644-656 | – Kur’an çoğaltılıp eyaletlere gönderildi.
Donanma kuruldu, Kıbrıs fethedildi. |
| Hz. Ali | 656-661 | – İç karışıklıklar (Cemel ve Sıffin Savaşları).
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Şehit edilmesiyle halifelik saltanata dönüştü. |
- EMEVİLER VE ABBASİLER
Emeviler (661-750)
Başkent: Şam
Özellikleri:
Arap milliyetçiliği yaptılar (Arap olmayanlara ayrımcılık).
İslam Avrupa’ya yayıldı (İspanya fethedildi).
İstanbul Kuşatıldı (717-718) ama alınamadı.
Abbasiler (750-1258)
Başkent: Bağdat
Özellikleri:
Bilim ve kültür gelişti (Beyt’ül Hikme kuruldu).
Türklerle İttifak: Talas Savaşı (751) ile Çinliler yenildi, Türkler İslam’a geçti.
Samarra Şehri: Türkler için kuruldu.
ÖNEMLİ KAVRAMLAR
Cahiliye: İslam öncesi putperestlik dönemi.
Hicret: Mekke’den Medine’ye göç (622).
Veda Hutbesi: İnsan hakları ve eşitlik vurgusu.
Beyt’ül Hikme: Abbasilerin bilim merkezi.
Not: Bu dönemde İslamiyet hızla yayıldı, devlet teşkilatı kuruldu ve evrensel bir din haline geldi.
Özet Tablo: [Dört Halife, Emeviler, Abbasiler karşılaştırması] ekleyerek görselleştirebilirsiniz.
Konu Tekrarı İçin Sorular:
Cahiliye Dönemi’nde Arap Yarımadası’nın sosyal yapısı nasıldı?
Hicret’in sonuçları nelerdir?
Dört Halife’nin İslam’a katkıları nedir?
Talas Savaşı’nın önemi nedir?
