5. SINIF İKLİM KONU ANLATIMI

  1. İklim Nedir? Bir yerdeki uzun yıllarboyunca gözlemlenen sıcaklık, yağış, rüzgârgibi hava olaylarının ortalamasına iklim denir.
  • İklim, insanların yaşamını, bitki örtüsünü ve ekonomik faaliyetleri doğrudan etkiler.
  • Örneğin: Karadeniz’de yağış fazla olduğu için ormanlar, İç Anadolu’da ise kuraklık nedeniyle bozkırlar görülür.
  1. Hava Durumu ile İklim Arasındaki Fark
  • Hava Durumu: Kısa süreli (bir günlük) hava olaylarıdır. Örneğin: “Yarın İstanbul’da kar yağışı bekleniyor.”
  • İklim: Uzun süreli (en az 30-40 yıl) hava ortalamasıdır. Örneğin: “Akdeniz’de yazlar sıcak ve kurak geçer.”
  1. Türkiye’de Görülen İklimler

Ülkemizde üç temel iklim tipi görülür:

A) Karasal İklim

  • Özellikleri:
    • Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı.
    • En fazla yağış ilkbaharda, en az yağış yazın.
    • Bitki örtüsü bozkır (kısa otlar).
  • Görüldüğü Yerler: İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Marmara’nın iç kesimleri.
  • Tarım Ürünleri: Buğday, arpa, şeker pancarı, elma.

B) Akdeniz İklimi

  • Özellikleri:
    • Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı.
    • Bitki örtüsü maki (kuraklığa dayanıklı çalılar).
    • Seracılık yaygındır (kışın ılık geçmesi nedeniyle).
  • Görüldüğü Yerler: Akdeniz, Ege kıyıları, Marmara’nın güneyi.
  • Tarım Ürünleri: Zeytin, turunçgiller (portakal, limon), pamuk, incir.

C) Karadeniz İklimi

  • Özellikleri:
    • Her mevsim yağışlı, yazlar serin, kışlar ılık.
    • Bitki örtüsü orman (yoğun yağış nedeniyle).
  • Görüldüğü Yerler: Karadeniz kıyıları.
  • Tarım Ürünleri: Çay, fındık, mısır.
  1. İklimi Etkileyen Faktörler
  • Denizler: Kıyı bölgelerde ılıman iklim görülür.
  • Yükselti: Doğu Anadolu’da karasal iklimin sert geçmesinin nedeni yüksek olmasıdır.
  • Enlem: Türkiye ılıman kuşakta yer alır.
  1. Klimatoloji (İklim Bilimi)
  • İklimleri inceleyen bilim dalıdır. Bu alanda çalışan bilim insanlarına klimatolog denir.

Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.

ÖNEMLİ NOTLAR

İklim uzun süreli, hava durumu kısa sürelidir.
Türkiye’de 3 farklı iklim görülür.
İklim, tarım, turizm, giyim gibi hayatın her alanını etkiler.

Örnek Soru:
“Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı olan iklim hangisidir?”
Cevap: Akdeniz İklimi

Umarım bu anlatım işinize yarar!  Başka bir konuda yardımcı olabilirim mi?