İsimler, dilimizde varlıkları, kavramları, duyguları ve olayları karşılayan sözcüklerdir. Varlıkların niteliklerine göre isimler, somut ve soyut olmak üzere ikiye ayrılır. Bu konu anlatımında, 4. sınıf seviyesine uygun bir şekilde varlıkların niteliklerine göre isimleri öğreneceğiz.
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Varlıkların Niteliklerine Göre İsimler
- Somut İsimler (Madde Adları)
Beş duyu organımızla (görme, işitme, dokunma, tatma, koklama) algılayabildiğimiz varlıkların isimleridir. Somut isimler, elle tutulup gözle görülebilen nesneleri ifade eder.
Örnekler:
- Görme: Kitap, ağaç, kuş, ev, araba
- İşitme: Müzik, ses, şarkı
- Dokunma: Su, taş, yastık
- Tatma: Elma, çikolata, limon
- Koklama: Çiçek, sabun, kahve
Örnek Cümleler:
Masada bir kitap duruyor.
Bahçedeki ağaç çiçek açtı.
Annem bana çikolata aldı.
- Soyut İsimler (Mana Adları)
Beş duyu organımızla algılayamadığımız, ancak varlığına inandığımız kavramların isimleridir. Soyut isimler, duygu, düşünce ve kavramları ifade eder.
Örnekler:
- Duygular: Sevgi, korku, mutluluk, öfke
- Kavramlar: Özgürlük, barış, adalet, umut
- Düşünceler: Fikir, hayal, düşünce
- Değerler: Saygı, dürüstlük, cesaret
Örnek Cümleler:
Arkadaşlıkta sevgi çok önemlidir.
Her insan özgürlük ister.
Sınavdan iyi not alınca çok mutluluk duydum.
Somut ve Soyut İsimleri Nasıl Ayırt Ederiz?
Bir ismin somut mu soyut mu olduğunu anlamak için şu soruyu sorabiliriz:
🔹 “Bu varlığı görebilir, dokunabilir, duyabilir miyim?”
- Cevap “Evet” ise somut,
- Cevap “Hayır” ise soyut isimdir.
Örnek:
- “Rüya” → Göremeyiz, dokunamayız → Soyut
- “Bardak” → Görebiliriz, tutabiliriz → Somut
Konuyu Pekiştirmek İçin Alıştırmalar
- Aşağıdaki kelimeleri somut ve soyut olarak ayırın:
aşk – kalem – özgürlük – bulut – korku – bilgisayar - Verilen soyut isimlerle cümle kurun:
“umut” – “barış” – “saygı”
Sonuç
Varlıkların niteliklerine göre isimler, somut ve soyut olarak ikiye ayrılır. Somut isimler duyularla algılanabilirken, soyut isimler zihnimizde hissettiğimiz kavramlardır. Bu konuyu iyi öğrenmek için bol bol örnek cümleler kurmalı ve alıştırmalar yapmalısınız.
Unutmayın: İsimler, dilimizin temel yapı taşlarıdır. Doğru kullanım için somut ve soyut ayrımını iyi bilmeliyiz!