Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi bu ünitenin teması ibadettir. Bu ünitede, İslam’ın ibadet esasları içerisinde yer alan namaz konusu ele alınmaktadır. Öğrencilerin; namaz ibadetini özetlemeleri, namaza hazırlık ve namazın kılınış şartlarını inceleyerek namazın kılınışını gözlemlemeleri, namaz ibadetinin insana kazandırdığı değerler hakkında düşünmeleri amaçlanmaktadır. Tahiyyat duasını ve bu duanın anlamını okuyarak yorumlamaları amaçlanmaktadır.
Türkiye Fen Liseleri Taban Puanları için sayfamızı takip ediniz.
5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ
2. ÜNİTE: NAMAZ
Öğretme-Öğrenme Uygulamaları
DKAB.5.2.1
Öğrencilerin odaklanarak (E3.2) İslam’ın şartları arasında namazın yeri hakkında parça-bü- tün ilişkisini çözümlemesi istenir. Öğrencilerin Kur’an ve hadislerden yararlanarak namaz ibadetiyle ilgili bilgiler bulması ve namazın kimlere farz olduğunu belirlemesi sağlanır. Öğrenciler, namaz ibadetiyle ilgili elde ettikleri bilgileri öğretmenleriyle birlikte değerlendirerek doğrular ve afiş, broşür, pano, duvar gazetesi gibi yollarla kaydeder (OB1). Namaz çeşitleri; farz, vacip ve nafile şeklinde sınıflandırılarak tahtaya yazılır. Farz, vacip ve nafile namazların tanımları yapılır ve bu namaz çeşitlerine örnekler verilir. Farz, vacip ve nafile namazların kılınışı, rekât sayısı, vakti gibi ayrıntılara girilmeden bu namaz çeşitleri arasında hükümleri açısından ilişki kurulur. Namaz ibadetinin Allah’a (cc) duyulan sevgi (D15.3) ve bağlılığın göstergelerinden olduğu açıklanarak namaz hakkında özgün bir bütün oluşturulur (OB1). Öğrencilerden namazın önemiyle ilgili duygu ve düşüncelerini kendi cümleleri ile aktarmaları istenir.
DKAB.5.2.2
Namazın kılınışını sistematik olarak (E3.7) gözlemlemeleri için öğrencilere “Namaz kılmaya niyetlenen bir kişi, namaza başlamadan önce neler yapar?” sorusu yöneltilir. Öğrencilerin dinî bilgi türü arasında sayılan namaz ibadetini yerine getirmek için abdest alma ihtiyacını fark etmeleri sağlanır (OB1). Abdestin farzları belirlenir ve alınış sırası görseller yardımıyla açıklanır. Öğrencilerin yeterliliklerinin farkında olarak (E1.4) abdest görsellerini incelemeleri, bağlamından koparmadan sözlü ifadelere dönüştürmeleri ve kişisel temizlik ve bakımına önem vermeleri (D18.1) beklenir (OB4). Konuyla ilgili ayrıntılı ilmihal bilgilerinden kaçınarak abdesti bozan durumlara örnekler verilir. Gusül ve teyemmüm konuları ise tanım ve farzlarıyla sınırlı tutularak açıklanır. Teyemmüm konusu anlatılırken öğrencilerin zor durumlara alternatif çözüm bulma ve yeni durumlara uyum sağlama becerilerini kazanmaları beklenir (SDB3.2). Öğrencilerin görev bilincine sahip olarak (D16.3) namaz ibadetinin nasıl yerine getirildiğini anlamaları için namazın hazırlık ve kılınış şartları belirlenir. Bu şartlar hakkında bilgi toplanır ve bunlar kısaca açıklanır. İki rekâtlı namazın kılınışı görseller yardımıyla anlatılır. Öğrencilerden görsellerde ifade edilen fiilleri bu fiillerin anlamını değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade etmeleri istenir (OB4). Beş vakit namazların rekât sayıları ve vakitleri hakkında toplanan bilgiler sınıflandırılır ve kaydedilir. Konuyla ilgili ayrıntılı ilmihal bilgilerinden kaçınarak namazı bozan durumlara örnekler verilir. Cemaatle namaz, cuma namazı, bayram namazı, teravih namazı ve cenaze namazı konularına ve bu namazların kılınışlarına ana hatlarıyla değinilir.
DKAB.5.2.3
Namazın insana kazandırdıkları hakkında empati kurarak (E2.1) düşünmeleri için öğrencilere “Niçin namaz kılınır?” sorusu yöneltilir ve namazın insan hayatına etkileri hakkında araştırma yapmaları sağlanır. Öğrencilerin verdiği cevaplar tahtaya yazılarak beyin fırtınası yapılır ve namaz ibadetinin insana kazandırdıklarıyla ilgili sonuçlar çıkarılır. Öğrencilerin namaz ibadetiyle ilgili duygu ve düşüncelerini değerlendirmeleri sağlanır (SDB1.3). Bu değerlendirme sonucunda öğrenciler namaz ibadetinin öz denetim sahibi (D3.2) ve istikrarlı olmayı (D12.3) sağladığı hakkında çıkarımda bulunur. Öğrencilerin bu değerleri davranışlarına yansıtmaları hedeflenir.
DKAB.5.2.4
Öğrencilere “Tahiyyat duası hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Tahiyyat kelimesinin anlamı açıklanarak Tahiyyat duasının içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Tahiyyat duasının doğru telaffuzunu öğretmek için öğrencilerin genel ağ araçlarını tanımaları ve kullanmaları sağlanır. Tahiyyat duasını dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) duanın doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu duayı kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Duanın anlamı incelenir. Duanın anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak dua değerlendirilebilir. Öğrencilerin duanın anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Tahiyyat duasının anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ
DKAB.5.2.1. Namaz ibadetini özetleyebilme
a) Namaz ibadetiyle ilgili çözümleme yapar.
b) Namazı farz, vacip ve nafile olarak sınıflandırır.
c) Namaz ibadetinin önemini kendi cümleleri ile aktarır.
DKAB.5.2.2. Namazın kılınışını gözlemleyebilme
a) Namazın kılınışını gözlemlemek için hazırlık ve kılınış şartlarını ölçüt olarak açıklar.
b) Namazın kılınışı hakkında öğretmen rehberliğinde bilgi toplar.
c) Namazın kılınışı hakkında topladığı bilgileri sınıflandırır ve kaydeder.
DKAB.5.2.3. Namazın insan hayatına etkileri hakkında düşünebilme
a) Namazın insan hayatına etkilerini araştırır.
b) Namazın insana kazandırdıkları hakkında sonuç çıkarır.
c) Namazın insana kazandırdıkları hakkında ulaştığı çıkarımları davranışlarına yansıtır.
DKAB.5.2.4. Tahiyyat duasını ve bu duanın anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Tahiyyat duasını ve bu duanın anlamını okur.
b) Tahiyyat duasının anlamını kendi hayatı için anlamlı bir hâle getirir.
c) Tahiyyat duasının anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
İÇERİK ÇERÇEVESİ Allah’ın Huzurunda Olmak: Namaz Namazın Kılınışı
Namazın İnsana Kazandırdıkları Bir Dua Öğreniyorum: Tahiyyat Duası
Anahtar Kavramlar abdest, farz, gusül, nafile, teyemmüm, vacip
Millî Eğitim Bakanlığı: https://meb.gov.tr
