T.C. inkılap Tarihi ve Atatürkçülük 8. Sınıf 4. Ünite: Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşu ve İnkılaplar

T.C. inkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi bu ünitesinde Cumhuriyet’in İlanı’na kadar yaşanan siyasi ve diplomatik gelişmelere yer verilerek halk egemenliğine dayalı bir yönetim biçiminin hazırlık sürecinin ortaya konulması, Türk modernleşme süreci bağlamında Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde yapılan inkılaplara, bu inkılapların yapılma gerekçelerine, Türkiye’nin modern bir devlet olması yolunda inkılapların sağladığı katkılara ve Atatürk ilkeleriyle ilişkilerine yer verilerek Atatürk’ün Türk milletini ve Türkiye Cumhuriyeti’ni muasır medeniyetler seviyesine çıkarma idealinin anlaşılması amaçlanmıştır.

Türkiye Fen Liseleri Taban Puanları için sayfamızı takip ediniz.

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

 

8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

4. ÜNİTE: TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURULUŞU VE İNKILAPLAR

Öğretme-Öğrenme Uygulamaları

İTA.8.A.1.
Uygulamaları Cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik olaylarla ilgili yazılı ve görsel kaynaklar verilerek öğrencilerin “saltanatın kaldırılması, Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması ve Cumhuriyet’in İlanı” gelişmelerini incelemeleri sağlanır (E3.2). Ayrıca dijital kaynaklardan da yararlanılabilir. Bu aşamada Lozan Barış Antlaşması’nın kazanımları karşılaştırmalı haritalar üzerinden vurgulanır.

Panel tekniği kullanılarak cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik gelişmelerin sebepleri ve sonuçları öğrenciler tarafından tartışılır (SDB2.2). Lozan Barış Antlaşması’nda çözüme kavuşturulamayan Musul meselesinin sonraki yıllarda nasıl sonuçlandığından bahsedilir. Ayrıca Lozan Barış Konferansı’nda gündeme gelen ve Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Atatürk dönemi Türk dış politikasına yönveren meselelerden; “yabancı okullar sorununun çözümlenmesi, Türk-Yunan nüfus mübadelesinin yapılması, Osmanlı’dan kalan dış borçlar sorununun çözümlenmesi, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin imzalanması, Hatay’ın Türkiye’ye katılması” gelişmelerine kısaca yer verilir.

Bu gelişmeler kapsamında Atatürk’ün “Yurtta sulh, cihanda sulh” anlayışına ve Misâk-ı Millî’ye uygun olarak millî egemenliğimizi geliştirmek ve bağımsızlığımızı korumak için Lozan Barış Antlaşması ile uyumlu bir şekilde hayatının sonuna dek sürdürdüğü politikaların vurgusu yapılır (KB2.18). Cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik gelişmelerin sebepleri ve sonuçları öğrenciler tarafından balık kılçığı üzerinde gösterilir (E3.7, OB1).

Öğrencilerden gruplara ayrılarak vızıltı grupları tekniği ile cumhuriyete giden yolda gerçekleşen olaylara yönelik sloganlar oluşturmaları istenir. Oluşturulan sloganlar bir performans görevi olarak (SDB2.2) cumhuriyete giden yolda gerçekleşen olaylar konusunda halkın bilinçlendirilmesine yönelik hazırlanan afiş veya tarih şeridi üzerinde kullanılır (E3.2, E3.6, E3.7, E3.11, OB4).

Bu süreçte öğrencilerin estetik bakış açısıyla özgün eserler ortaya koymaları beklenir (D7.2). Bu ürünlerde öğrencilerin; saltanatın kaldırılmasının cumhuriyet rejimine geçişe sağladığı katkı, Lozan Barış Antlaşması’nın Türk milletinin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı açısından önemi (D19.4), Atatürk’ün ilan ettiği cumhuriyet sisteminin topluma kazandırdıkları gibi unsurlara yer vermeleri istenir. Performans görevi kapsamında oluşturulan afiş ve tarih şeridi dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

İTA.8.4.2.
Osmanlı Devleti’nde yenileşmeye yönelik tartışmalar ile yenileşme hareketleri ve Atatürk inkılapları ile ilgili yazılı ve görsel kaynaklar sınıfa getirilir. Ayrıca dijital kaynaklar da kullanılabilir. Öğrencilerin verilen kaynaklar üzerinden Osmanlı Devleti’nin son döneminde aydınlar tarafından tartışılan farklı alanlardaki (alfabe, kılık-kıyafet, kadın hakları, hukuk, meşrutiyet, eğitim) modernleşme önerilerini incelemeleri istenir (E3.2, OB1).

Öğrencilere “Bu öneriler ile Cumhuriyet Dönemi’nde Atatürk tarafından gerçekleştirilen inkılaplar arasında ne gibi benzerlik ve farklılıklar vardır?” sorusu yöneltilerek Osmanlı Devleti’nin son dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki modernleşme çabalarının günümüze etkisi millî ve manevi değerler (D14.3) ve millî kimlik değerleri (D19.2) kapsamında tartışılır (KB2.18) (E3.11). Öğrencilerden beş gruba ayrılarak Atatürk Dönemi’nde siyasi, hukuki ve toplumsal alanlarda; ekonomi, eğitim ve kültür alanlarında yapılan inkılaplara ilişkin yazılı ve görsel kaynakları incelemeleri (OB1, OB4) istenir. Ayrıca dijital kaynaklardan da (OB2) yararlanılabilir.

Gruplar, kaynaklardan hareketle bir çalışma yaprağı üzerinde Atatürk inkılaplarının gerekçelerini ve Osmanlı Dönemi yenileşme tartışmaları ile ilişkisini belirler. Gruplardan kendi çalışma alanları ile ilgili gerekçeleri sözlü olarak ifade etmeleri (SDB2.1, SDB3.3) istenir (E3.7). Öğrencilerin kaynaklardan hareketle Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların etkilediği unsurları (siyasi, hukuki, toplumsal, ekonomi, kültür ve eğitim) incelemeleri istenir. Atatürk inkılapları ile bu inkılapların etkilediği unsurlar öğrenciler tarafından bir sınıflandırma tablosunda gösterilir (OB1, OB7).

Sınıf tartışması yöntemiyle Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların siyasi, hukuki, toplumsal, ekonomik ve kültürel etkileri sorgulanır (SDB2.2).

Öğrenciler Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların nedenlerini ve sonuçlarını balık kılçığı kullanarak (OB1, OB4) ifade eder

İTA. 8.4.3.
Beyin fırtınası yöntemiyle demokratik bir toplumun ne gibi özelliklere sahip olması gerektiğine dair öğrencilerin fikirleri (SDB2.2) açığa çıkarılır. Bu aşamada özellikle hak ve özgürlükler (D1.1), kişisel özgürlük (D8.1), millî ve manevi değerlere saygı (D14.3) değerlerine vurgu yapılır. Öğrencilerin Atatürk ilkeleri ile ilgili verilen farklı türden kaynakları inceleyerek Atatürk ilkelerinin temel özelliklerinin demokrasinin hangi ilkeleri ile ilişkilen- dirilebileceğini belirlemeleri istenir (E3.6). Bu ilişkilerin belirlenmesinde kart eşleştirme tekniğine başvurulur.

Siyasi, hukuki, toplumsal ve ekonomik alanlarda; eğitim ve kültür alanlarında gerçekleştirilen Atatürk inkılapları ve bu inkılapların düşünsel temelini özetleyen Atatürk ilkelerinin yer aldığı bir eşleştirme tablosu öğrencilere sunulur. Eşleştirme tablosu üzerinde Atatürk ilkeleri ile Atatürk inkılaplarının ilişkilendirilmesi (OB1) istenir (E3.2, E3.6, E3.7). Öğrencilerin altı gruba ayrılması sağlanır.

Gruplar tarafından Atatürk ilkelerinden biri seçilerek performans görevi kapsamında Atatürk ilke ve inkılapları arasındaki ilişkiyi yansıtan bir kavram haritası, infografik veya broşür (OB1, OB2, OB4) oluşturulur (E3.11, SDB2.1). Gruplar tarafından geliştirilen ürünler sınıf veya okul panosunda sergilenir. Bu ürünler dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

ÖĞRENME ÇIKTISI VE SÜREÇ BILEŞENLERI

İTA.8.4.1. Cumhuriyet’in ilanına kadar geçen süreçte meydana gelen siyasi ve diplomatik
gelişmeleri özetleyebilme
a) Cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik olayları çözümler.
b) Cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik olayları sınıflandırır.
c) Cumhuriyete giden yolda gerçekleşen siyasi ve diplomatik olayları anlamı değişmeyecek şekilde kendi ifadeleri ile yeniden yorumlar.

İTA.8.4.2. Türk modernleşmesi çerçevesinde Atatürk’ün yaptığı inkılapları neden ve sonuçlarıyla yorumlayabilme
a) Türk modernleşmesi çerçevesinde Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların nedenlerini inceler.
b) Türk modernleşmesi çerçevesinde Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılaplardan etkilenen unsurları inceler.
c) Türk modernleşmesi çerçevesinde Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların etkilerinin niteliğini sorgular.
ç) Türk modernleşmesi çerçevesinde Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılapların nedenlerini ve sonuçlarını bağlamından kopmadan ifade eder.

İTA.8.4.3. Atatürk ilke ve inkılapları arasındaki ilişkiyi ortaya koyan özgün bir ürün oluşturabilme
a) Atatürk ilkelerinin temel özellikleri ile demokrasinin ilkeleri arasındaki ilişkiyi belirler.
b) Cumhuriyet Dönemi’nde gerçekleştirilen inkılapları Atatürk ilkeleriyle ilişkilendirir.
c) Cumhuriyet Dönemi’nde gerçekleştirilen inkılapların Atatürk ilkeleriyle ilişkisi hak-kında oluşturduğu ürünü paylaşır.

İÇERİK ÇERÇEVESİ
Cumhuriyet’ in İlanına Kadar Yaşanan Siyasi ve Diplomatik Gelişmeler Türk Modernleşmesi ve Atatürk İnkılapları Atatürk İlke ve İnkılapları Arasındaki İlişki

Anahtar Kavramlar akılcılık, anayasa, bağımsızlık, bilimsellik, cumhuriyetçilik, çağdaşlık, devletçilik, Gençliğe Hitabe, halkçılık, inkılapçılık, laiklik, millî kültür, millî tarih bilinci, milliyetçilik, Mîsâk-ı İktisadi, Nutuk, özgürlük, Türk modernleşmesi

Millî Eğitim Bakanlığı: https://meb.gov.tr