Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi bu ünitenin teması Kur’an ve peygamberdir. Ünitede Hz. Muhammed’in (sav) vahiy aldıktan sonraki hayatı ele alınmaktadır. Öğrencilerin, Hz. Muhammed’in (sav) bir peygamber olarak Mekke’de yaşadıklarını yorumlamaları, Hicret sırasında gerçekleşen olayları kendi tarihsel şartları bağlamında değerlendirmeleri, Hz. Muhammed’in (sav) Medine’deki hayatını yapılandırmaları amaçlanmaktadır. Nasr suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlamaları amaçlanmaktadır.
Türkiye Fen Liseleri Taban Puanları için sayfamızı takip ediniz.
7. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ
4. ÜNİTE: PEYGAMBER OLARAK HZ. MUHAMMED
Öğretme-Öğrenme Uygulamaları
DKAB.7.4.1
Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) vahiy almadan önceki hayatına odaklanması sağlanarak (E3.2) vahyin inişi öncesinde Hz. Muhammed’in (sav) yaşadıkları açıklanır. Bu bağlamda Hz. Muhammed’in (sav) toplumdaki haksızlıklara olan tepkisine ve yalnız kalma isteğine vurgu yapılır. İlk vahyin nerede ve ne zaman geldiğine, ilk ayetlerin neler olduğuna ve ilk ayetlerde ne gibi mesajlar verildiğine değinilir. Sınıfta bu süreci aktaran sunu, belgesel vb. materyallerden yararlanılabilir. Hz. Muhammed’in (sav) İslam’a davete, yakın çevresinden başladığı anlatılır. Bunun sebepleri konusunda öğrencilerin beyin fırtınası yapması için gerekli zemin oluşturulur. Böylece öğrencilerin farklı fikirler üreterek (E3.11) düşüncelerini ifade etmeleri sağlanır. Davet süreci, İsra ve Miraç olayı, Hz. Hamza ve Hz. Ömer’in Müslüman olmaları, boykot yılları, Hüzün Yılı, Taif yolculuğu, Habeşistan’a hicret, Akabe Biatleri hakkında öğrencilerde merak (E1.1) uyandıracak sorular sorulur. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) peygamberlik dönemi hakkında bilgi ihtiyacını fark etmesi sağlanır. Bilgiye ulaşmada doğru kaynaklar kullanma konusunda öğrencilere rehberlik edilir ve öğrencilerin edindiği bilgilerin doğruluğu incelenir. Öğrencilerin edindikleri bilgiyi istendik davranışlara dönüştürmesi için özetlemesi ve ardından yorumlaması beklenir (OB1). Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) Mekke’de yaşadıklarını kendi döneminin şartları içinde anlaması ve sosyal farkındalığının gelişmesi (SDB2.3) hedeflenir. Öğrenciler edindikleri bilgilerden yola çıkarak davet süreci hakkında bazı ipuçları toplar. Böylece Hz. Muhammed’i (sav) ve ilk Müslümanları daha iyi anlayarak, onlara saygı (D14.3) ve sevgi (D15.1) duyar. Öğrenciler benzer durumlara uygun davranış biçimleri ve kuralları belirleyerek kompozisyon, şiir, resim vb. çalışmalarla duygu ve düşüncelerini özetler.
DKAB.7.4.2
Öğrencilere “Yaşadığınız yerden ayrılmak zorunda kalsanız neler hissedersiniz?” sorusu yöneltilir. Öğrencilerin verdikleri cevaplardan hareketle hicret etmenin insan üzerindeki etkileri hakkında beyin fırtınası yapılır. Hicret kavramı açıklanır.
Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) Hicret’ini ele alırken sosyal bilgiler dersinde öğrendikleri hatırlatılarak temel kaynaklardan edindiği bilgiler doğrultusunda Hicret’i gerektiren şartları açıklaması sağlanır. Hz. Ebubekir ve Hz. Ali’nin Hicret’teki rollerine yer verilir. Öğrencilerin Hicret’in yaşandığı dönemin şartlarını fark etmesi için hikâye yazma, drama yapma vb. etkinlikler yapılır. Bu etkinliklerle öğrencilerin Hicret’in yaşandığı dönemi kendi koşulları içinde analiz etmesine ve günümüz koşullarıyla karşılaştırmasına fırsat tanınmış olur.
DKAB.7.4.3
Öğrencilere “Yaşadığınız yerden ayrıldıktan sonra gittiğiniz yerde ne gibi sorunlarla karşılaşırsınız?” sorusu yöneltilir. Verilen cevaplardan hareketle öğrencilerin Hz. Muhammed (sav) ve sahabilerin Hicret sonrasında yaşadıklarını değerlendirmesi sağlanır. Ensar-mu- hacir kardeşliği, Medine Sözleşmesi, Mescid-i Nebevi’nin inşası ve işlevi, Suffe ashabı, Bedir, Uhud ve Hendek savaşları, Hudeybiye Antlaşması ve Mekke’nin Fethi, İslam’a davet mektupları, Veda Haccı, Hz. Muhammed’in (sav) vefatı konularından ayrıntıya girilmeden bahsedilir. Veda Hutbesi’nde yer alan evrensel mesajlar açıklanır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) Medine’de yaşadıklarını inceleyerek çıkarımda bulunması sağlanır. Metin çalışması yapmaları ve bu çıkarımları kendi cümleleriyle ifade etmeleri istenir. Hz. Muhammed’in (sav) Veda Hutbesi’nde ümmete bıraktığı “iki emanet”e (farklı rivayetleriyle birlikte) yer verilir. Bu bağlamda Ehlibeyt kavramı açıklanır ve Ehlibeyt’in Müslümanlar açısından önemine dikkat çekilerek Hz. Muhammed’in (sav) torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin’den kısaca bahsedilir. Hz. Peygamber’in onlara olan sevgisine yer verilir.
DKAB.7.4.4
Öğrencilere “Nasr suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Nasr kelimesinin anlamı açıklanarak Nasr suresinin içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Nasr suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki-Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Nasr suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir, Nasr suresi ile Hz. Muhammed’in (sav) Medine’de yaşadıkları arasında bağ kurulur. Buradan çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yoluyla değerlendirme yapılabilir ve öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Nasr suresindeki tesbih, hamt ve istiğfar kavramları açıklanır. Öğrencilerin Nasr suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ
DKAB.7.4.1. Hz. Muhammed’in (sav) Mekke’de yaşadıklarını yorumlayabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) Mekke’de yaşadıklarını inceler.
b) Hz. Muhammed’in (sav) Mekke’de yaşadıklarını kendi ifadeleriyle, doğru ve bilgiyi değiştirmeyecek şekilde özetler.
DKAB.7.4.2. Hicret konusunu tarihsel bağlamda değerlendirebilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) Hicret’te yaşadıklarını temel kaynaklardan hareketle fark eder.
b) Hicret’in yaşandığı dönemi koşulları içerisinde açıklar.
c) Hicret’in yaşandığı dönemi analiz eder.
ç) Hicret’in yaşandığı dönemi günümüz koşullarıyla karşılaştırır.
DKAB.7.4.3. Hz. Muhammed’in (sav) Medine Dönemi konusunu yapılandırabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) Medine’de yaşadıklarını inceleyerek çıkarımda bulunur.
b) Hz. Muhammed’in (sav) Medine hayatı hakkında yaptığı çıkarımları ifade eder.
DKAB.7.4.4. Nasr suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Nasr suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Nasr suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı bir hâle getirir.
c) Nasr suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
İÇERİK ÇERÇEVESİ Hz. Muhammed’in Daveti: Mekke Dönemi Hicret
Hz. Muhammed’in Daveti: Medine Dönemi Bir Sure Öğreniyorum: Nasr Suresi
Anahtar Kavramlar Ehlibeyt, ensar, Hicret, muhacir
Millî Eğitim Bakanlığı: https://meb.gov.tr
