7.Sınıf Türkçe Dersi “Söz Sanatları” Ünitesi Konu Özeti
Söz Sanatları
Söz sanatları, dilin anlamını ve etkisini artırmak için kullanılan anlatım biçimleridir. Söz sanatları, konuşma ve yazı dilinde sıklıkla kullanılır.
Söz Sanatları Türleri
Söz sanatları, kullanımlarına göre dört grupta incelenir:
- Benzetme (Teşbih): Bir varlığın başka bir varlığa benzetilerek anlatılması sanatıdır.
- Kişileştirme (Teşhis): Cansız varlıklara insan özelliklerinin verilmesi sanatıdır.
- Konuşturma (İntak): Cansız varlıklara, hayvanlara veya nesnelere seslenilerek onlardan bir tepki alınması sanatıdır.
- Abartma (Mübalağa): Bir şeyin olduğundan daha fazla veya daha az anlatılması sanatıdır.
Benzetme (Teşbih)
Benzetme, bir varlığın başka bir varlığa benzetilerek anlatılması sanatıdır. Benzetmede, iki varlık arasında anlamca bir benzerlik kurulur. Benzetme, şu şekilde kurulur:
- Karşılaştırma sıfatı + Benzeyen + Benzetme sıfatı + Benzetilen
Örnek:
- Gözleri siyah inci gibi
- Saçları alev gibi
- Gülüşün deniz gibi
Kişileştirme (Teşhis)
Kişileştirme, cansız varlıklara insan özelliklerinin verilmesi sanatıdır. Kişileştirmede, cansız varlıklara insan gibi düşünebilme, hissetme ve hareket edebilme yeteneği verilir.
Örnek:
- Rüzgar şarkı söylüyordu
- Güneş gülümsüyordu
- Deniz hırçınlaştı
Konuşturma (İntak)
Konuşturma, cansız varlıklara, hayvanlara veya nesnelere seslenilerek onlardan bir tepki alınması sanatıdır. Konuşturmada, cansız varlıklara, hayvanlara veya nesnelere seslenilir ve onlardan bir tepki beklenir.
Örnek:
- Ey rüzgar, niye esiyorsun?
- Ey kedi, nereye gidiyorsun?
- Ey deniz, ne kadar güzelsin!
Abartma (Mübalağa)
Abartma, bir şeyin olduğundan daha fazla veya daha az anlatılması sanatıdır. Abartmada, gerçeklerin dışına çıkılarak bir anlatım oluşturulur.
Örnek:
- Gözleri gök gibiydi
- Saçları bulut gibiydi
- Yüzü ayna gibiydi
Söz Sanatları Ünitesinin Amaçları
- Öğrencilerin söz sanatlarını tanıyabilmelerini sağlamak.
- Öğrencilerin söz sanatlarını kullanma becerilerini geliştirmelerini sağlamak.
- Öğrencilerin söz sanatlarının dilin anlamını ve etkisini artırdığını kavrayabilmelerini sağlamak.
- Öğrencilerin söz sanatlarını kullanarak etkili bir şekilde iletişim kurabilmelerini sağlamak.