DOĞAL KAYNAKLAR NEDİR?
Doğada kendiliğinden bulunan ve insanların ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı kaynaklara doğal kaynaklar denir. Örnekler:
- Kömür, petrol, doğal gaz
- Güneş, rüzgâr, su
- Ormanlar, toprak, madenler
ENERJİ KAYNAKLARI
Enerji kaynakları ikiye ayrılır:
- Tükenebilir (Yenilenemeyen) Enerji Kaynakları
- Özellikleri: Sınırlıdır, kullanıldıkça tükenir. Çevre kirliliğine neden olur.
- Örnekler:
- Kömür, petrol, doğal gaz (fosil yakıtlar)
- Nükleer enerji
Olumsuz Etkileri:
- Hava kirliliği → Solunum hastalıkları (astım).
- Petrol kazaları → Su ve toprak kirliliği.
- Küresel ısınma → Buzullar erir, canlı türleri yok olur.
- Yenilenebilir (Tükenmeyen) Enerji Kaynakları
- Özellikleri: Doğa tarafından sürekli yenilenir. Çevre dostudur.
- Örnekler ve Kullanım Alanları:
|
Kaynak |
Nasıl Kullanılır? | Türkiye’de Nerelerde Yaygın? |
| Güneş Enerjisi | Elektrik üretimi, sıcak su, seracılık. | Güneydoğu Anadolu (bulut az). |
| Rüzgâr Enerjisi | Rüzgâr türbinleri ile elektrik üretimi. | Çanakkale, İzmir, Muğla (rüzgârlı kıyılar). |
| Hidroelektrik | Barajlarda suyun gücüyle elektrik üretimi. | Doğu Anadolu (akarsular hızlı). |
| Jeotermal | Kaplıcalar, sera ısıtma, elektrik üretimi. | Denizli (Pamukkale), Aydın. |
Avantajları:
- Çevre kirliliği yaratmaz.
- Uzun vadede ekonomiktir.
- DOĞAL KAYNAKLARIN BİLİNÇSİZ KULLANIMI
Yanlış Uygulamalar ve Sonuçları:
- Aşırı Avlanma → Balık türleri yok oluyor.
- Orman Tahribi → Erozyon, heyelan, oksijen azalması.
- Plansız Kentleşme → Toprak ve su kaynakları kirleniyor.
- Fosil Yakıt Kullanımı → Küresel ısınma, iklim değişikliği.
Çözüm Önerileri:
- Geri dönüşüm yapmak.
- Yenilenebilir enerjiye yönelmek.
- Tasarruflu olmak (su, elektrik, kağıt).
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
- BİLİNÇLİ TÜKETİCİ NASIL OLUNUR?
- İhtiyacımız kadar alalım, israf etmeyelim.
- Geri dönüşüm sembollerine dikkat edelim (plastik, cam, kağıt).
- Yerli ürünleri tercih ederek ülke ekonomisine destek olalım.
ÖNEMLİ NOT:
Doğal kaynaklar sınırsız değildir! Gelecek nesillere temiz bir dünya bırakmak için sorumlu davranmalıyız.
Kendimizi Sınayalım:
- Fosil yakıtların çevreye zararları nelerdir?
- Türkiye’de güneş enerjisinin en az kullanıldığı bölge neresidir? Neden?
- Evinizde enerji tasarrufu için neler yapabilirsiniz?
Araştırma Ödevi: “Küresel ısınmanın kutup ayılarına etkisi” konusunu inceleyiniz.
Kaynak: 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı (MEB).