Sürat Nedir?
Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yol miktarıdır.
Sürat Hesaplama Formülü:
Sürat=Alınan Yol/Geçen Zaman
Birimler:
| Büyüklük | Birimler |
| Yol | Metre (m), Kilometre (km) |
| Zaman | Saniye (s), Saat (h) |
| Sürat | m/s (metre/saniye), km/h (kilometre/saat) |
Örnek:
- 100 metreyi 10 saniyede koşan bir sporcunun sürati:
Sürat=100 m10 s=10 m/s Sürat=10m/s
Sabit Süratli Hareket
Bir cisim, eşit zaman aralıklarında eşit miktarda yol alıyorsa, sabit süratli hareket yapıyor demektir.
Sabit Süratli Hareketin Özellikleri:
Sürat değişmez.
Yol-zaman grafiği düz bir çizgidir.
Sürat-zaman grafiğinde sürat hep aynıdır (yatay çizgi).
Örnek:
- 60 km/h sabit süratle giden bir araç, her saat 60 km yol alır.
Grafiklerle İfade Edilmesi
A) Yol-Zaman Grafiği
- Yatay eksen (x): Zaman
- Dikey eksen (y): Alınan Yol
- Eğim = Sürat
Örnek Veri:
| Zaman (s) | Yol (m) |
| 0 | 0 |
| 1 | 5 |
| 2 | 10 |
| 3 | 15 |
Hesaplama:
Sürat=15 m−0 m3 s−0 s=5 m/s Sürat=3s−0s 15m−0m=5m/s
Her saniye 5 m yol alıyor.
B) Sürat-Zaman Grafiği
- Yatay eksen (x): Zaman
- Dikey eksen (y): Sürat
- Sabit süratte grafik yatay çizgi olur.
Örnek Veri:
| Zaman (s) | Sürat (m/s) |
| 0 | 10 |
| 1 | 10 |
| 2 | 10 |
Sürat hep 10 m/s, değişmiyor.
Örnek Sorular ve Çözümler
Soru 1:
100 metreyi 8 saniyede koşan bir sporcunun sürati kaç m/s’dir?
Çözüm:
Sürat=100 m8 s=12,5 m/s Sürat=8s100m=12,5m/s
Soru 2:
Sürati 120 km/h olan bir araç 3 saatte kaç km yol alır?
Çözüm:
Yol=Sürat×Zaman=120 km/h×3 h
Fen liseleri taban puanları ve yüzdelik dilimleri için sayfamızı takip ediniz.
Soru 3:
20 saniyede 160 metre yol alan bir aracın sürati kaç m/s’dir?
Çözüm:
Sürat=160 m20 s=8 m/s Sürat=20s160m=8m/s
Özet
Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yoldur.
Sabit süratli hareket yapan cisimler eşit zaman aralıklarında eşit yol alır.
Yol-zaman grafiğinde eğim sürati verir.
Sürat-zaman grafiği yatay çizgi ise sürat sabittir.
Formüller:
Sürat=Yol/ Zaman Yol=Sürat×Zaman Yol=Sürat×Zaman
Konuyu pekiştirmek için bol bol örnek soru çözelim!